Το χρονικό της εξέγερσης στην Αίγυπτο, 25-31/1

Στην Αίγυπτο πάνω από το 50% των 80 εκατομμυρίων του πληθυσμού ζει κοντά ή κάτω από το όριο της φτώχειας. To πραγματικό ποσοστό, όμως, πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερο, αφού το όριο της φτώχειας που έχει οριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη αφορά σε έσοδα 2 δολαρίων ημερησίως. Επίσης δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τον αποκλεισμό ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού από στοιχειώδεις υπηρεσίες πρόνοιας και υγείας. Η άρχουσα τάξη ζει μέσα στην απόλυτη χλιδή. Η εξέγερση άρχισε όταν κάποιοι άνθρωποι επιχείρησαν να αυτοπυρποληθούν μπροστά από το Κοινοβούλιο και το πρωθυπουργικό γραφείο.  Κάπως έτσι είχε ανάψει η φλόγα της εξέγερσης στην Τυνησία.

Την Τρίτη 25 Ιανουαρίου, η κυβέρνηση δήλωσε ότι οι αυτοπυρπολήσεις είχαν γίνει για «προσωπικούς λόγους». Πριν από ένα χρόνο, η αστυνομία είχε δολοφονήσει στην Αλεξάνδρεια τον νεαρό Καλέντ Σαίντ. Τα πρώτα καλέσματα για μαζικές διαμαρτυρίες έγιναν μέσα από τη σελίδα που είχε δημιουργήσει στο facebook ο νέος αυτός και κατά μία περίεργη σύμπτωση συνέπεσαν με την ημέρα που το καθεστώς έχει αφιερώσει στον εορτασμό της μισητής αστυνομίας.

Στην πρωτεύουσα Κάιρο έγιναν τρεις διαφορετικές διαδηλώσεις. Τα ΜΑΤ αρχικά τις αντιμετώπισαν με αμηχανία, αφού είχαν πάρα πολύ κόσμο και κατάφεραν να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό, φτάνοντας έξω από τα γραφεία των κυβερνητικών εφημερίδων, φωνάζοντας συνθήματα υπέρ της εξέγερσης της Τυνησίας, κατά του Μουμπάρακ και της αστυνομίας. Η κυβέρνηση αρχικά είχε δώσει εντολή στην αστυνομία να μην παρέμβει αλλά να αφήσει την κατάσταση να εκτονωθεί, για να μη γίνει ότι είχε γίνει στην Αλγερία και στην Τυνησία. Στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια ο κόσμος είχε κατακλύσει το κέντρο των πόλεων φωνάζοντας «Να φύγετε», «Επανάσταση μέχρι τη νίκη». Στο Κάιρο ο κόσμος άρχισε να κατευθύνεται στη Βουλή, στο Προεδρικό Μέγαρο και στο κτίριο όπου γίνονται τα Υπουργικά Συμβούλια. Στο προάστιο Αλ Σαλαάμ, στα νότια του Κάιρο κατελήφθη ένα αστυνομικό τμήμα. Στο κέντρο αρχίζουν οι οδομαχίες. Στην Αλεξάνδρεια το σκηνικό είναι παρόμοιο. Ο κόσμος συγκρούεται στους δρόμους με τις δυνάμεις καταστολής και από τα μπαλκόνια τους πετάει γλάστρες, κατσαρόλες, τηγάνια και άλλα αντικείμενα. Η αστυνομία επιτίθεται με αύρες, δακρυγόνα, πλαστικές σφαίρες και σε μερικές περιπτώσεις με πραγματικά πυρά. Στη Μαχάλα, πόλη με εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας, πάνω από 20.000 άνθρωποι είναι στους δρόμους. Το τοπικό αστυνομικό τμήμα έχει καταληφθεί. Οι μπάτσοι δεν μπορούν να αντιδράσουν, ο κόσμος  τους έχει κατακλύσει και δεν αποχωρεί ούτε το βράδυ. Το καθεστώς αντιδρά, παραλύοντας τις τηλεφωνικές γραμμές και το ίντερνετ.

Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν όλη την εβδομάδα με νεκρούς και πολλούς τραυματίες αλλά με νίκες για την εξέγερση. Δύο βίντεο με στιγμιότυπα από την πρώτη απαγόρευση κυκλοφορίας και την εξέγερση μέσα στο μετρό.

Την Παρασκευή 28 Ιανουαρίου, «Ημέρα Οργής», διατάχτηκε απαγόρευση κυκλοφορίας στο Κάιρο, στην Αλεξάνδρεια και στο Σουέζ, από τις 6 το απόγευμα μέχρι τις 7 το πρωί της επόμενης ημέρας. Στην Αλεξάνδρεια πάνω από 200.000-300.000 και στο Σουέζ πάνω από 100.000 διαδηλωτές έρχονται αντιμέτωποι-πιο οργανωμένα πια-με τις δυνάμεις καταστολής. Στην Αλεξάνδρεια στήθηκαν οδοφράγματα με φωτιές σε όλες τις εθνικές οδούς στα περίχωρα της πόλης. Στο Κάιρο κάηκαν τα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος. Στο Σουέζ πυρπολήθηκε ένα αστυνομικό τμήμα και χιλιάδες κόσμου πολιόρκησαν ένα άλλο για να τους παραδοθούν τα πτώματα 4 νεκρών διαδηλωτών. Ο κόσμος φωνάζει συνθήματα υπέρ της απομάκρυνσης του Μουμπάρακ και κατά της διαδοχής του από μία μαριονέτα του. Στις συγκρούσεις στο Κάιρο υπάρχουν άλλοι τρεις νεκροί. Το Al Jazeera μεταδίδει ότι η αστυνομία συνέλαβε τον Ελ Μπαραντεί, κάτοχο νόμπελ ειρήνης, γεγονός που λειτούργησε θετικά για την εξάπλωση της εξέγερσης στα προάστια του Κάιρο , όπου κρατείτο. Οι ειδήσεις για τα καλέσματα μεταδίδονται στόμα με στόμα, αφού ίντερνετ και τηλέφωνα είναι ακόμα εκτός λειτουργίας.

Στις 30 Ιανουαρίου, μέλη της οικογένειας του Μουμπάρακ φεύγουν για την Αγγλία. Πάνω από την πλατεία Ταχρίρ του Κάιρο, όπου για 6η συνεχόμενη ημέρα παραμένουν διαδηλωτές, πετούν στρατιωτικά αεροπλάνα για να εκφοβίσουν ον κόσμο. Οι διαδηλωτές αψηφούν την απαγόρευση κυκλοφορίας (από τις 4 το απόγευμα πια), κατακλύζουν την κεντρική πλατεία, αλλά και πολλές άλλες, και φωνάζουν «Μουμπάρακ, το αεροπλάνο σε περιμένει», «Μουμπάρακ, Σουλεϊμάν (ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης), είστε και οι δύο πράκτορες των αμερικάνων».  Στο Κάιρο πυρπολήθηκε το στρατόπεδο της προσωπικής φρουράς του Μπουμπάρακ, το οποίο μέχρι εκείνη την ημέρα θεωρείτο απόρθητο κάστρο…Οι δολοφονημένοι από τις δυνάμεις καταστολής του καθεστώτος έχουν ξεπεράσει τους 100, ο στρατός έχει βγει στους δρόμους  και η αντιπολίτευση, κοσμική και θρησκευτική, συνεδριάζει για να δώσει κοινοβουλευτική διέξοδο στην κατάσταση. Ο Ελ Μπαραντεί, εμφανίζεται ως βιτρίνα αυτής  της προσπάθειας και δηλώνει ότι «πρέπει να γίνει μία ήπια μετάβαση με μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας» (κάτι μας θυμίζει αυτό). Τα αιγυπτιακά και ξένα μέσα παραπληροφόρησης και χειραγώγησης τον παρουσιάζουν πια ως «εθνικό ηγέτη», φροντίζοντας να επαναλαμβάνουν συνεχώς τον τίτλο αυτό για να εμπεδωθεί από τις μάζες. Ο ίδιος τις συμβουλεύει «να συνεχίσουν να διαδηλώνουν , αλλά ειρηνικά». Ίδια είναι τα αφεντικά, χουντικά-κοινοβουλευτικά.

Το βράδυ της Κυριακής οι εργαζόμενοι του Σουέζ συγκάλεσαν γενική απεργία διαρκείας. Το αίτημα για γενική απεργία διαρκείας (την οποία τα καθεστωτικά μέσα αποσιωπούν, μιλώντας γενικά για απεργία την Τρίτη) υιοθετήθηκε και από εξεγερμένους εργαζομένους και ανέργους σχεδόν σε όλες τις πόλεις της Αιγύπτου. Είναι αυτοί που μέχρι χθες περιγράφονταν από δεξιούς και αριστερούς δημοσιογράφους ως ανύπαρκτο πολιτικό υποκείμενο.

Στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια οι μεγαλοαστοί στις ακριβές συνοικίες οπλίζονται καθώς βλέπουν τον κόσμο να πλησιάζει στις επαύλεις τους[1]. Ελικόπτερα του στρατού πετούν συνεχώς πάνω από τις πόλεις. Στις πόλεις Μανσάρα, Σουέζ, Αλεξάνδρεια, Μανσούρα, Ισμαιλίγια, οι διαδηλώσεις συνεχίζονται. Στην Μανσάρα, μία πόλη με πληθυσμό 1,5 εκατομμύρια κατοίκους, δεκάδες χιλιάδες είναι κάθε μέρα στους δρόμους. Ο στρατός έχει αποκλείσει την είσοδο στην πόλη Σαρμ Ελ Σέιχ, κοντά στο Σινά, λόγω ειδικής συμφωνίας που έχει υπογράψει η Αίγυπτος με το Ισραήλ.

Χιλιάδες κρατούμενοι έχουν εξεγερθεί σε πολλές φυλακές της χώρας. Χιλιάδες είναι και αυτοί που έχουν αποδράσει.  Στην εξέγερση της φυλακής του Φαγιούμ, στην έρημο στα ΝΔ της πρωτεύουσας, οι κρατούμενοι επικράτησαν, κατάφεραν να δραπετεύσουν και σκότωσαν τον διευθυντή και τους φύλακες. Στη φυλακή Γουάντι Ελ Νατρούν, 120 χιλιόμετρα της πρωτεύουσας, στις συμπλοκές πήραν μέρος και συγγενείς των κρατουμένων. Σε άλλη φυλακή κοντά στο Κάιρο οι δεσμοφύλακες κατέστειλαν την εξέγερση, γεμίζοντας το χώρο μέσα και έξω από τη φυλακή με δεκάδες πτώματα. Και εδώ πολλοί κρατούμενοι κατόρθωσαν να δραπετεύσουν. Μεταξύ αυτών που απέδρασαν ήταν και 8 μέλη της Χαμάς, που πέρασαν στη Λωρίδα της Γάζας.

Ήδη μερικές μέρες μετά την εξέγερση, όπως και στην Τυνησία, ο στρατός έχει αναλάβει την καταστολή της. Μονάδες του στρατού έχουν κάνει μπλόκα στα πιο νευραλγικά σημεία του Κάιρο και δε διστάσουν να πυροβολούν στον αέρα ή στοχεύοντας το πλήθος. Αρκετές μονάδες όμως δεν εκτελούν τις εντολές της πολιτικής και στρατιωτικής εξουσίας, γεγονός που δείχνει πόσο εύθραυστες είναι οι ισορροπίες , πόσο ρευστά είναι τα πράγματα και πως η Εξουσία δεν είναι παντοδύναμη. Στις 30 Ιανουαρίου, μετά την έναρξη της απαγόρευσης κυκλοφορίας στις 4 το απόγευμα, χιλιάδες κόσμου ήταν στους δρόμους και σε πολλά στρατιωτικά οχήματα ήταν γραμμένα συνθήματα ή ήταν ζωγραφισμένα με γκράφιτι. Την ίδια μέρα μονάδες του στρατού ανέλαβαν τη φύλαξη του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο είχε εκκενωθεί λίγο πιο πριν από τους υπαλλήλους του. Αναφέρθηκε ανταλλαγή πυροβολισμών μεταξύ στρατιωτών και εξεγερμένων που επιχείρησαν να το καταλάβουν. Στις διαδηλώσεις, εκτός από τα συνθήματα ενάντια στο Μουμπάρακ, ακούστηκαν και πολλά εναντίον των ΗΠΑ και του ρόλου τους στη στήριξη του στρατιωτικού καθεστώτος. Ο στρατός της Αιγύπτου επιχορηγείται κάθε χρόνο με 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια, τα οχήματά του και ο (εξ)οπλισμός του προέρχεται κυρίως από τις ΗΠΑ, ενώ οι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του στρατού είναι πιόνια των ΗΠΑ. Ο στρατηγός του στρατού, τη μέρα που ξέσπασε η εξέγερση ήταν στην Ουάσιγκτον. Όμως η πολιτική των ΗΠΑ είναι πιο ευέλικτη. Από τη μία δεν εγκαταλείπει τον Μουμπάρακ, υποστηρίζοντας τις υποτιθέμενες μεταρρυθμίσεις του, έτσι ώστε αν επικρατήσει να διατηρήσουν την επιρροή τους. Από την άλλη, δεν προκρίνουν τη λύση του Σουλεϊμάν, που αντιπροσωπεύει το παρακράτος, μιλώντας για «ανθρώπινα δικαιώματα και τη λήψη μέτρων που θα προωθήσουν τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις», κλείνοντας το μάτι σε όποιο ελεγχόμενο καθεστώς τον διαδεχτεί.

Την ίδια μέρα, ο Μουμπάρακ υποσχέθηκε ανασχηματισμό και διορισμό νέας κυβέρνησης, και «νέα μέτρα για να σταματήσει την αύξηση της ανεργίας, να βελτιώσει το επίπεδο ζωής, τις υπηρεσίες και για να βοηθήσει τους φτωχούς». Λίγα λεπτά πιο πριν, είχε ανακοινωθεί η απαγόρευση της κυκλοφορίας σε Κάιρο, Αλεξάνδρεια και Σουέζ! Λίγες ώρες αργότερα συναντήθηκε με τους πιο σκληροπυρηνικούς στρατιωτικούς…

Οι ταραχές εξαπλώνονται και σε άλλες αραβικές χώρες. Την Παρασκευή έγιναν μαζικές διαδηλώσεις στην Υεμένη ενάντια στην ακρίβεια, την οικογενειοκρατία και τη διαφθορά, και το Σάββατο 29 Ιανουαρίου σε πολλές πόλεις της Ιορδανίας, για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα. Οι διαδηλώσεις στην Ιορδανία είχαν τον πιο πολιτικό χαρακτήρα. Οι διαδηλωτές ζητούν την καθαίρεση του πρωθυπουργού, διαμαρτύρονται για τους μισθούς πείνας, τη διαφθορά, την παράδοση του ορυκτού πλούτου της χώρας σε πολυεθνικές, την υπακοή στην πολιτική του Ισραήλ  και για μία σειρά νόμους που ευνοούν την άρχουσα τάξη. Στη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις, πριν από τις οποίες είχαν κλείσει όλα τα μαγαζιά της πρωτεύουσας. Ακούστηκε πολλές φορές το σύνθημα «Κάτω η μοναρχία». Στο Μαρόκο, η τοπική χούντα, για να προλάβει παρόμοιες καταστάσεις, έδωσε μερικά ψίχουλα επιδοτώντας την αγορά υδρογονανθράκων και βασικών ειδών διατροφής. Στην Τυνησία την Κυριακή 30 Ιανουαρίου, η αστυνομία εισέβαλε στον καταυλισμό διαμαρτυρίας που είχαν στήσει εκατοντάδες διαδηλωτές την προηγούμενη Κυριακή δίπλα στα γραφεία του πρωθυπουργού. Η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων και ακολούθησαν πολύωρες συγκρούσεις. Και στο Σουδάν έγιναν συμπλοκές μεταξύ φοιτητών δύο πανεπιστημίων και αστυνομικών.Ο δικτάτορας του Κουβέιτ, διέταξε τον κρατικό μηχανισμό να μοιράσει 4 δις δολάρια και δωρεάν φαγητό, για τους επόμενους 14 μήνες σε όλους τους πολίτες της χώρας, για να μην εξεγερθούν.

Δευτέρα 31 Ιανουαρίου: πρώτη ημέρα της γενικής απεργίας διαρκείας που έχει καλεστεί. 40.000 διαδηλωτές ενώθηκαν στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας με μονάδες του στρατού. Οι συγκρούσεις συνεχίζονται. Ο κόσμος έχει πάρει πια στα αστεία την απαγόρευση κυκλοφορίας και βγαίνει κατά χιλιάδες στους δρόμους. Οι τράπεζες και το χρηματιστήριο είναι κλειστά. Ο Μουμπάρακ, στον κόσμο του, όρισε αντιπρόεδρο τον πρώην ασφαλίτη Σουλεϊμάν. Σε πολλά τανκς είχαν γραφτεί συνθήματα. Πάνω σε ένα από αυτά ήταν ένας ηγέτης της πολιτικοθρησκευτικής σέχτας «Αδελφοί Μουσουλμάνοι». Τόσο χθες όσο και σήμερα, οι ένοπλοι ασφαλίτες έκαναν σαμποτάζ σε κέντρα τηλεπικοινωνιών και σε μία αγροτική περιοχή κοντά στο Κάιρο δολοφόνησαν εν ψυχρώ 11 διαδηλωτές. Για τις καταστροφές στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Κάιρο τα πράγματα δεν είναι σαφή. Οι λεηλασίες ήταν λίγες και οι κλοπές ήταν επιλεκτικές. Εξάλλου δεν θα ήταν δυνατόν να μπει κόσμος στο μουσείο χωρίς να γίνει αντιληπτός από του υποτιθέμενους φρουρούς του. Δίκτυα αντιπληροφόρησης αναφέρουν πως την  ώρα που έγιναν οι καταστροφές στο χώρο του μουσείου υπήρχαν αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες εγκατέλειψαν το μουσείο λίγο μετά τις καταστροφές…Στην Αλεξάνδρεια διαδηλωτές έπιασαν στα πράσα κάποιους την ώρα που λεηλατούσαν και ανακάλυψαν ότι μερικοί από αυτούς είχαν αστυνομικέ ταυτότητες…Σε άλλες περιπτώσεις ο φτωχός κόσμος των λαϊκών προαστίων, οι άστεγοι και οι άνεργοι, επωφελήθηκαν για να κάνουν πλιάτσικο. Σύντομα σχηματίστηκαν ομάδες περιφρούρησης και όλοι αυτοί οι άνθρωποι συμμετέχουν πια στην εξέγερση.

Το πραγματικό απάνθρωπο πρόσωπο αυτών που εδώ αποκαλούνται από κάποιους παιδιά των εργατών αποκαλύφθηκε με την ανακάλυψη δύο ομαδικών τάφων ανθρώπων που είχαν πάρει μέρος στην εξέγερση και αγνοούνταν. Στην Αλεξάνδρεια βρέθηκε ένας ομαδικός τάφος 23 ανθρώπων και στο Κάιρο άλλων 11. Τα πρόσωπα όλων βρέθηκαν κακοποιημένα. Οι συγγενείς των θυμάτων ορκίστηκαν να πάρουν εκδίκηση από την αστυνομία. Μέχρι στιγμής οι νεκροί έχουν φτάσει τους 125, αλλά ίσως είναι περισσότεροι λόγω της δράσης παραστρατιωτικών συμμοριών, ασφαλιτών και άλλων ένοπλων ακόμα αλητών.

Η διοίκηση των Αιγυπτιακών σιδηροδρόμων ανακοίνωσε πως αναστέλλει όλα τα δρομολόγια επ ‘αόριστον, για να εμποδίσει τη μετακίνηση κρατουμένων που απελευθερώθηκαν από τις φυλακές. Εκπρόσωποι των διαδηλωτών είπαν πως αυτό έγινε για να σταματήσει η προσέλευση και άλλων διαδηλωτών στο Κάιρο.

[vimeo]http://vimeo.com/19387533[/vimeo]

Για την Τρίτη 1 Φεβρουαρίου, δεύτερη ημέρα της γενικής απεργίας διαρκείας, έχουν γίνει εκκλήσεις για να βγουν όλοι στους δρόμους και οι διαδηλωτές στο Κάιρο να φτάσουν το 1 εκατομμύριο. Στην πλατεία Ταχρίρ έχουν φτάσει από την προηγούμενη δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι από όλη τη χώρα, με ΙΧ αλλά κυρίως με λεωφορεία. Έχει στηθεί κέντρο αντιπληροφόρησης, συνεργεία καθαρισμού, μαγειρεία, ομάδες προετοιμασίας της κινητοποίησης. Οι εξεγερμένοι Αιγύπτιοι έχουν δώσει τελεσίγραφο μερικών ημερών στο στρατό να πάρει θέση. Ίσως η 1 Φεβρουαρίου να είναι και η πιο κρίσιμη μέρα της εξέγερσης.

Αλεξάνδρεια Αιγύπτου, 28 Γενάρη (ντοκουμέντο ένστολου δολοφόνου – 2:20):

http://www.youtube.com/watch?v=J1to9ojQdqc&feature=player_embedded

Περισσότερα βίντεο, εδώ.

www.lahaine.org, http://she2i2.blogspot.com,www.kaosenlared.net


[1] Μιλάμε για την απόλυτη χλιδή. Τα δικά μας βόρεια προάστια της Αθήνας ωχριούν μπροστά τους