Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια παραμονής του υπογράφοντα Σον Μάθιους* στη νοτιοανατολική Ασία, συνάντησα δύο αναρχικούς από τη Μαλαισία, οι οποίοι μου μίλησαν για τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν ως εργάτες και αναρχικοί στη χώρα τους. Πίνοντας μαζί για λίγες ώρες, συζητήσαμε για την τρέχουσα πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη Μαλαισία, συμπεριλαμβανομένου του φυλετικού και θρησκευτικού προβλήματος. Ανταλλάξαμε ιδέες και εμπειρίες, κουβεντιάσαμε για το ευρύτερο διεθνές αναρχικό κίνημα και ιδιαίτερα για το τι μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να βοηθήσουμε τους αναρχικούς σε αυτό το μέρος του πλανήτη.
Ακολουθεί μια ελαφρώς επιμελημένη [στ’ αγγλικά] εκδοχή της συνέντευξης. Για λόγους ασφάλειας διατηρείται η ανωνυμία τους.
Μπορείτε να εξηγήσετε στους αναγνώστες την τρέχουσα πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη Μαλαισία;
Η πολιτική κατάσταση στη Μαλαισία παραμένει η ίδια από τότε που η χώρα ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Μεγάλη Βρετανία, 50 χρόνια πριν, οπότε και ο πολιτικός αγώνας εξελίχθηκε σε ρατσιστικό και θρησκευτικό πόλεμο. Μέχρι σήμερα στην εξουσία βρίσκεται το ίδιο κόμμα. Κόμματα της αντιπολίτευσης κυβερνούν ορισμένα κρατίδια της Μαλαισίας.
Το κυβερνών πολιτικό κόμμα χρησιμοποιεί φυλετικά ζητήματα, ιδίως τη λεγόμενη «μαλαισιανή δύναμη» [Malay Power], για να διασφαλίσει την εξουσία του μέχρι τις μέρες μας, αν και η χώρα είναι πολυφυλετική. Το 2010 υπήρξαν αρκετά σεχταριστικά περιστατικά, όπως επιθέσεις σε τζαμιά και σε μία εκκλησία.
Μετά το 2008 τα κόμματα της αντιπολίτευσης απέκτησαν εκλογική δύναμη λόγω της οικονομικής κατάστασης. Πιστεύουν ότι η αλλαγή στη Μαλαισία μπορεί να έλθει μόνο μέσα από μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ξεπεραστεί η διαφθορά, αλλά κάνουν λάθος.
Σήμερα η κοινωνική κατάσταση στη Μαλαισία είναι κρίσιμη με τόσες οικονομικές πιέσεις, σε συνδυασμό με τη διαφθορά, το φυλετικό και το θρησκευτικό ζήτημα. Η κυβέρνηση είναι πάρα πολύ εξαρτημένη από επενδύσεις του εξωτερικού, απ’ όπου οι καπιταλιστές θα επωφεληθούν ώστε να χειραγωγήσουν τους εργάτες.
Υπάρχει ουσιαστικό εργατικό κίνημα και ευρύτερη αριστερά στη χώρα;
Επί του παρόντος δεν υπάρχει διευρυμένο κίνημα εργατών. Υπάρχουν κάποιες ανεξάρτητες οργανώσεις ή επιτροπές που εστιάζουν στους αγώνες για τα πολιτικά δικαιώματα και τις αστικές ελευθερίες, αλλά κατά κανόνα σε αυτές τις οργανώσεις συμμετέχουν εκπρόσωποι του κοινωνικού ακτιβισμού και της αστικής τάξης. Τον περασμένο χρόνο κάποιοι προσπάθησαν να συστήσουν τοπικές μαρξιστικές οργανώσεις (CWI-Διεθνή Επιτροπή Εργατών), κι έγιναν ορισμένες συνελεύσεις όπου συζητήσαμε μαζί τους περί ιδεολογίας και ταξικού αγώνα. Στη χώρα υπάρχει ένα σοσιαλιστικό κόμμα (PSM-Σοσιαλιστικό Κόμμα Μαλαισίας), το οποίο όμως δεν έχει καμία κατεύθυνση ή στρατηγική ώστε να συγκροτήσει εργατικό κίνημα. Υπάρχει μία μόνον αναρχική ομάδα, η οποία ασχολείται κατά κύριο λόγο με ακτιβισμό νεολαίας και προγραμματίζει πράγματα του τύπου «Τρόφιμα, όχι βόμβες» [Food Not Bomb].
Ποιο είναι το δικό σας πολιτικό υπόβαθρο και πώς άρχισε να σας ενδιαφέρει ο αναρχισμός;
Η πολιτική μου πορεία ξεκίνησε στο πανεπιστήμιο (το 1998), όταν συνδιοργάνωνα μια ρεφορμιστική ομάδα για την απομάκρυνση ενός πρωθυπουργού λόγω διαφθοράς του. Δύο χρόνια μετά, η ρεφορμιστική ομάδα μετατράπηκε σε πολιτικό κόμμα, και συνειδητοποίησα ότι απείχε πια από το λαϊκό αγώνα. Το 2003 ένας από τους φίλους μου με παρότρυνε να στραφώ στον αναρχισμό, αφού με έβλεπε πάντοτε να μιλώ για ριζοσπαστικές ιδέες αλλαγής της κοινωνίας χωρίς όμως να πιστεύω στο κράτος ούτε ποτέ να έχω ψηφίσει ή υποστηρίξει κάποιο κόμμα. Μέσα από διαβάσματα, συνευρέσεις και συζητήσεις, άρχισε να με ενδιαφέρει ο αναρχισμός – αν και κατανοώ πως είναι δύσκολο να αγωνίζεσαι στη χώρα μας χρησιμοποιώντας την αναρχική πρακτική ή ιδεολογία. Τώρα πιστεύω στη δημιουργία μιας αναρχικής ομάδας μεταξύ φίλων, ώστε να εισαγάγουμε και να εμψυχώσουμε ένα απελευθερωτικό κίνημα εργατών.
Υπάρχει αξιοσημείωτη ιστορία αναρχισμού σε άλλα μέρη της νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Κορέα και οι Φιλιππίνες. Έχετε ιστορία αναρχισμού στη Μαλαισία και αντίστοιχο κίνημα σήμερα;
Ορισμένη ιστορία αναρχισμού υπάρχει, πριν την ανεξαρτησία (το 1957). Κυρίως επρόκειτο για ριζοσπαστικές ιδέες που πήγαζαν από τους Κινέζους μετανάστες-εργάτες της εποχής. Μόλις μας πληροφόρησε ένας από τους φίλους μας στη CNT (Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας) στο Παρίσι ότι βρήκαν ιστορικό ντοκουμέντο το οποίο είχαν στείλει αναρχικοί που βρίσκονταν στη Μαλαισία προς την ισπανική CNT πριν από καιρό. Το κομμουνιστικό κόμμα απαγορεύτηκε από την κυβέρνηση το 1988, και δεν υφίσταται πραγματικό αναρχικό κίνημα.
Το καθεστώς καταστολής ασφαλείας και η θρησκεία με ποιους τρόπους επηρεάζουν το αναρχικό κίνημα στη Μαλαισία;
Η καταστολή ασφαλείας ορίζεται από την εξουσία και το νόμο. Δεν έχουμε το δικαίωμα να συναντιόμαστε ή να συναθροιζόμαστε δημόσια, εκτός αν λάβουμε άδεια από την αστυνομία. Επίσης, έχουμε νομοθετική πράξη δημοσιεύσεων, που συνιστά παρακολούθηση όλων των γραμμάτων (εκδόσεων) από το κυβερνητικό τυπογραφείο. Δε θέλουμε να διακινδυνεύσουμε δημοσιεύοντας ριζοσπαστική βιβλιογραφία. Η κυβέρνηση επίσης ελέγχει ριζοσπαστικές ιστοσελίδες και ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης σαν το facebook. Τις τελευταίες εβδομάδες ένας από μια ανώνυμη ομάδα χάκερς έχει δηλώσει ότι θα επιτεθεί στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης, αφότου η μαλαισιανή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα μπλοκάρει κάποιες ιστοσελίδες όπου μοιράζονται δωρεάν αρχεία. Υπάρχει επίσης ο Νόμος Εσωτερικής Ασφαλείας [Internal Security Act (ISA)], σύμφωνα με τον οποίο η κυβέρνηση μπορεί να προφυλακίσει οποιοδήποτε άτομο, χωρίς αυτό να δικαστεί. Η επικοινωνία μας, όπως η κινητή τηλεφωνία και η διαδικτυακή σύνδεση, ελέγχεται από κυβερνητική υπηρεσία – για παράδειγμα, απαιτείται η καταχώριση στοιχείων εξακρίβωσης για κάθε αριθμό κινητού τηλεφώνου.
Η θρησκεία αποτελεί μόνιμο θέμα με τον πληθυσμό των μουσουλμάνων, εξαιτίας της ιστορικής σκοπιάς τους ως προς τον κομμουνισμό, καθώς και της αντίληψης περί ιδεολογίας που τους έχει εμφυσήσει η εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης. Έτσι, οι άνθρωποι φοβούνται να συμμετάσχουν σε κίνημα εργατών θαρρώντας ότι θα τους αναγκάσουν να απαρνηθούν τη θρησκευτική τους πίστη.
Τι μπορεί να κάνει το διεθνές αναρχικό κίνημα για να συνδράμει τους αναρχικούς στη Μαλαισία;
Έως τώρα το διεθνές αναρχικό κίνημα μας προμηθεύει με βιβλιογραφική ύλη. Η οικοδόμηση αναρχικής πολιτικής οργάνωσης επίσης βοηθά – για παράδειγμα, μέσω υποδοχής ενός συνεδρίου ή εργαστηρίου στην Ασία, προκειμένου να αποκτηθεί ευαισθητοποίηση και παιδεία. Επιπλέον, ο συντονισμός άμεσων δράσεων μπορεί να αποδειχτεί πολύ χρήσιμος, στην περίπτωση όπου θα μπορούσαμε να συνδέσουμε κάποιο τοπικό ζήτημα με τη δική σας χώρα.
* Ο Sean Matthews είναι Αυστραλός ανταποκριτής του WSM (Workers Solidarity Movement / Κίνημα Αλληλεγγύης Εργατών) Ιρλανδίας.
Πηγή: www.wsm.ie, 19 Ιούνη 2011 / ισπανική μτφρ.