Μια συνέντευξη που πήρε το site www.alasbarricadas.org από το Ελευθεριακό Κουβανικό Κίνημα (MLC), μια
οργάνωση αποτελούμενη από εξόριστους Κουβανούς αναρχικούς σε διάφορα μέρη του κόσμου. Αυτήν την περίοδο της προφανούς πολιτικής αλλαγής, ή μετάβασης όπως την χαρακτηρίζουν τα ευρωπαϊκά και βορειοαμερικανικά μαζικά μέσα ‘ενημέρωσης’, είναι ενδιαφέρον να μάθουμε τι πραγματικά συμβαίνει μέσα στο νησί από πρώτο χέρι. Η απόσυρση του Φιντέλ Κάστρο αφήνει ανοιχτές διάφορες υποθέσεις για το μέλλον του κομμουνιστικού καθεστώτος, εξαιτίας των πρώτων μέτρων που προωθεί ο νέος αρχηγός, Ραούλ Κάστρο.
-Γεια σας σύντροφοι. Ας ξεκινήσουμε την συνέντευξή μας με κάποιες ιστορικές παραπομπές για τους αναγνώστες μας. Θα μπορούσατε εν συντομία να μας εξηγήσετε την ιστορία του αναρχικού κινήματος στην Κούβα;
Γεια σας. Όποιος θέλει να μάθει σχετικά με την ιστορία του κινήματός μας θα πρέπει να ξεκινήσει με το έργο του συντρόφου μας Φρανκ Φερνάντες, ‘Ο αναρχισμός στην Κούβα’, μεταφρασμένο σε πολλές γλώσσες. Σε γενικές γραμμές η ιστορία που περιγράφεται είναι παρόμοια εν πολλοίς με την ιστορία του αναρχικού κινήματος σε όλη τη Λατινική Αμερική, με την ιδιαιτερότητα της συμμετοχής του κινήματός μας στον σχετικά πρόσφατο αγώνα της Κούβας για ανεξαρτησία. Συναντά κανείς μέσα στην καρδιά των πρώτων σωματείων αναρχικούς να λειτουργούν ως εμψυχωτές των αγώνων και να επηρεάζουν πολιτικά μέχρι τη δεκαετία του ΄50 πολλούς παραγωγικούς τομείς, ερχόμενοι σε ανοιχτή σύγκρουση με τη δικτατορία του Μπατίστα. Η συμμετοχή μας στους αγώνες της εποχής προήλθε ακριβώς μέσα από αυτά τα συνδικάτα. Μέσω της ‘ Ελευθεριακής Οργάνωσης Κούβας’ και σε μικρότερο βαθμό μέσω των συντρόφων που δραστηριοποιήθηκαν στο κίνημα της 26ης Ιουλίου. Είναι αξιοσημείωτο πως μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ΄50 το αναρχικό κίνημα στην Κούβα ήταν από τα πιο δραστήρια ανάμεσα στα όμορα πολιτικά κινήματα της εποχής στην υπόλοιπη λατινική Αμερική και έλαβε μέρος σε διάφορες συναντήσεις, όπως αυτή του αναρχικού συνεδρίου τον Απρίλιο του 1957 στο Μοντεβιδέο της Χιλής και στάθηκε αποφασιστικά στο πλευρό του κουβανικού λαού στον αγώνα του ενάντια στη Δικτατορία του Μπατίστα.
-Κάτι που ο κόσμος στην Ευρώπη και αλλού δεν γνωρίζει. Ποιος ήταν ο ρόλος των αναρχικών στην Κουβανική Επανάσταση;
Όπως έχουμε αναφέρει, εμείς οι αναρχικοί συμμετείχαμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας και υπό το πρίσμα της επαναστατικής προοπτικής μας κόντρα στο καθεστώς του Μπατίστα. Πράγματι συμμετείχαμε στις γενικές εκδηλώσεις χαράς μετά την πτώση της δικτατορίας και τη διάλυση του στρατού του Μπατίστα. Αλλά από την πρώτη στιγμή σταθήκαμε με δυσπιστία απέναντι στην κουλτούρα του προσωποκεντρισμού, της ηγετικότητας, του εθνικισμού και της στρατιωτικοποίησης που ενσάρκωνε στο πρόσωπό του ο Φιντέλ Κάστρο και ο στενός του κύκλος. Αυτή η δυσπιστία σύντομα επιβεβαιώθηκε και ενδυναμώθηκε. Για παράδειγμα, η απροκάλυπτη παρέμβαση του Φιντέλ Κάστρο στο 10ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας Κουβανών Εργατών, προς όφελος των δικών του ανθρώπων και παραβιάζοντας τις αρχές της αυτονομίας του εργατικού κινήματος. Από τότε και έπειτα οι Κουβανοί αναρχικοί ριζοσπαστικοποίησαν τις υποψίες τους και υιοθέτησαν μια ξεκάθαρη στάση απέναντι στην κεντρικοποίηση της πολιτικής εξουσίας. Όλα αυτά είναι καταγεγραμμένα σε ένα μανιφέστο, στο οποίο εκφράσαμε ανοιχτά τους φόβους μας για τις προσπάθειες ελέγχου από την Καθολική εκκλησία, όπως επίσης και από το κομμουνιστικό κόμμα, του οποίου τα πλέον εξέχοντα μέλη απολάμβαναν πολιτικές θέσεις και πόστα αργομισθίας στο καθεστώς του Μπατίστα. Γνωρίζουμε πως εντός των κόλπων του διεθνούς αναρχικού κινήματος δεν ασπάζονταν όλοι την κριτική μας στάση και πως δεν ήταν λίγοι αυτοί που προσδοκούσαν για πολλά χρόνια παρατηρώντας μια διαδικασία που συνέχιζε να μονοπωλεί την ιδέα μιας επανάστασης που είχε απολέσει από τότε κάθε επαναστατικό πνεύμα. Τώρα, και εδώ και πολύ καιρό πιστεύουμε πως δεν τίθεται θέμα για την ευστοχία των θέσεων που διατύπωσαν αυτοί οι Κουβανοί αναρχικοί πριν από 50 χρόνια. Εν ολίγοις δεν ήταν τίποτα άλλο από την κλασική θέση της πρώτης διεθνούς πως οι επαναστάσεις ούτε προωθούνται, ούτε ενθαρρύνονται, ούτε ριζοσπαστικοποιούνται από «επαναστατικές» κυβερνήσεις αλλά πως μέσα σε αυτές μπορείς να βρεις το γραφειοκρατικό και αυταρχικό μικρόβιο που καταλήγει να καταπνίγει και να ακυρώνει την επανάσταση και να επιβάλλει εαυτόν ως τη νέα κυρίαρχη τάξη εντός του νέου κράτους.
– Μπορείς να μας μιλήσεις για την εξορία; Υπήρξε κατανόηση, βοήθεια ή αντιθέτως αποξένωση;
– Δεν μπορούμε ακόμα να μιλήσουμε σε παρελθόντα χρόνο. Βρισκόμαστε ακόμα πολλοί κουβανοί αναρχικοί σε εξορία σε πάμπολλα σημεία του πλανήτη. Η εξορία μας είναι εξίσου σκληρή με οποιαδήποτε άλλη εξορία με όρους αποχωρισμού και αποξένωσης, με το επιπλέον επιβαρυντικό στοιχείο ότι οι πρώτοι σύντροφοι που έπρεπε να φύγουν από την Κούβα και δεν είχαν άλλη προοπτική από το να εγκατασταθούν σε ένα εχθρικό περιβάλλον, όπως αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών. Κάτι που δεν είθισται να γίνεται κατανοητό αλλά τέτοιο ήταν το αναπόδραστο πεπρωμένο των Κουβανών προσφύγων , τουλάχιστον αρχικά, όλων των εποχών. Το πλέον επώδυνο ήταν να έρθουμε αντιμέτωποι με την έλλειψη κατανόησης και την αποξένωση από μέρους κάποιων αναρχικών ομάδων της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής, που θα τους άρεσε να μας δουν ενσωματωμένους σε μια διαδικασία αλλαγών χωρίς καμία κριτική. Δεν αντέδρασαν φυσικά όλες οι αναρχικές ομάδες με τον ίδιο τρόπο και εισπράξαμε αμέτρητες εκδηλώσεις αλληλεγγύης που μεγάλωναν με το πέρασμα του χρόνου και όσο το κουβανικό πολιτικό καθεστώς αποκάλυπτε το αληθινό πρόσωπό του. Σήμερα αυτές οι συζητήσεις έχουν ξεπεραστεί, και δεν υπάρχει ένας λογικός αναρχικός που να πιστεύει ακόμα πως μια ελευθεριακή εξέλιξη μπορεί να προκύψει από ένα πολιτικό καθεστώς που βασίζεται στον απόλυτο έλεγχο των υποκειμένων του και την υπερεκμετάλλευση των εργατών. Χωρίς αυτόνομους οργανισμούς, ανεξάρτητους από το κράτος που να λειτουργούν σαν αντίβαρο στον αγώνα ενάντια σε τέτοιου είδους «υπερεκμετάλλευση» από το κράτος και το κεφάλαιο. Θυμηθείτε πως στο νησί υπάρχει μια ποικιλία καπιταλιστικών επιχειρήσεων με έδρα την Ισπανία, το Μεξικό, την Ιαπωνία, τη Γαλλία, τον Καναδά, την Ιταλία κ.τ.λ.
– Ας μιλήσουμε για το παρόν. Ο Φιντέλ αποσύρθηκε αφήνοντας στη θέση του τον αδερφό του. Τι άλλαξε στην Κούβα;
– Στην τελευταία δημόσια διακήρυξή μας ‘Κάτι μυρίζει διαφορετικά στην Κούβα’, τον Μάιο του 2008, προσπαθήσαμε να ξεκαθαρίσουμε πως οι «αλλαγές» είναι μόνο διακοσμητικού χαρακτήρα και μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μια «φιλελευθεροποιημένη» εικόνα που δεν αλλάζει την βασική λειτουργία του καθεστώτος και την θεσμοθετημένη δομή εξουσίας. Κρατικός καπιταλισμός, προνόμια για την υψηλή γραφειοκρατική τάξη και συγκεκριμένα για τις ένοπλες δυνάμεις, μονοπώληση από το μοναδικό κόμμα όλων των μηχανισμών έκφρασης και λήψης αποφάσεων, απόλυτος έλεγχος πάνω στον πληθυσμό κ.τ.λ. Αναμφίβολα αυτό που αλλάζει είναι η γενική συμπεριφορά του κόσμου. Σήμερα μπορείς να δεις πως ο κόσμος χάνει τον φόβο της καταστολής και έχει αρχίσει να καταλαμβάνει χώρο. Οι δυσκολίες της καθημερινής ζωής δεν μπορούν να παραμείνουν πλέον κρυμμένες και όλοι το γνωρίζουν. Υπάρχει το ξεκίνημα μιας λιγότερο ή περισσότερο οργανωμένης αντίδρασης. Όλα αυτά υποδεικνύουν το δρόμο για πιθανές μορφές δράσης. Οι προσδοκίες μας εδράζουν εκεί και δεν τρέφουμε αυταπάτες γι’ αυτόν τον εξουσιαστικό πυρήνα που απλώς προσπαθεί να κερδίσει περισσότερο χρόνο.
– Στην Ευρώπη γίνεται λόγος για τις «ουρές» που σχηματίζουν οι Κουβανοί προκειμένου να αγοράσουν ένα κινητό τηλέφωνο ή να αποκτήσουν πρόσβαση στο ίντερνετ (ανάμεσα σε άλλα). Μήπως έχουμε περάσει σε μία φάση καταναλωτισμού;
– Όχι, ο καταναλωτισμός είναι πρακτικά αδύνατος στην Κούβα, δεδομένου ότι για τον κόσμο προέχει να λύσει τα πιο στοιχειώδη και άμεσα ζητήματά του, φαγητό, στέγη, μετακινήσεις κ.τ.λ. Ακόμη περισσότερο μάλιστα, αφού οι μισθοί των εργατών δεν αρκούν για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και είναι υποχρεωμένοι να καταφύγουν στο σύστημα των δελτίων διανομής, που είναι ανεπαρκές. Αυτό που έχουμε στην Κούβα είναι ένα πλεόνασμα ξένου συναλλάγματος στην κατοχή αυτών που δέχονται εμβάσματα από τους συγγενείς τους στο εξωτερικό. Αυτό το πλεόνασμα επιτρέπει τέτοιου είδους «πολυτέλειες», όπως το κινητό τηλέφωνο και ο υπολογιστής και που η απόκτησή τους δεν επιτράπηκε παρά μόνο πρόσφατα. Η οικονομική κατάρρευση μπροστά στην οποία βρίσκεται το καθεστώς είναι τέτοια σε μέγεθος που αυτή τη στιγμή είναι πολύ πιθανό πως τα εμβάσματα ξένου συναλλάγματος υπερβαίνουν το σύνολο των μισθών στην Κούβα, χωρίς υπερβολή. Αυτό επίσης εξηγεί το γεγονός πως περίπου το 20% του πληθυσμού της Αβάνα δεν ενδιαφέρεται να βρει δουλειά. Γιατί κάποιος που λαμβάνει βοήθεια από το εξωτερικό ( πάνω από 20 δολάρια, τα οποία πάντα ισοδυναμούν με ένα μισθό) να θέλει να δουλέψει; Το καθεστώς δεν έχει καμία απάντηση σε αυτό το φαινόμενο και συνεχίζει μάταια να ζητά θυσίες και εργατική πειθαρχία χωρίς να δίνει τίποτα σε αντάλλαγμα, όταν η κυρίαρχη τάξη έχει πρόσβαση στα καλύτερα διαθέσιμα αγαθά και υπηρεσίες. Παραδόξως υπάρχει μεγάλη ανεργία ανάμεσα στις άπορες κοινωνικές τάξεις που επιβιώνουν κόντρα στην τρέχουσα κατάσταση, κάνοντας οτιδήποτε χρειάζεται, από ζητιανιά, πορνεία ή κλοπές. Αυτό, μαζί με έναν ισχυρό ρατσισμό, θεσμικό και πολιτιστικό, εξηγεί γιατί οι φυλακές στην Κούβα είναι γεμάτες με Αφροκουβανούς.
– Υπάρχει ελπίδα για μια πιο δραστική αλλαγή ανάμεσα στους ανθρώπους? Υπάρχουν αντικαθεστωτικές πολιτικές ομάδες που δραστηριοποιούνται;
Πιστεύουμε πως ο κόσμος έχει χάσει κάθε ελπίδα και όντας αντιμέτωπος με μια κατάσταση ολοκληρωτικής απαγόρευσης οποιασδήποτε εναλλακτικής κοινωνικής και πολιτικής δράσης συνεχίζει να αναζητά τρόπους για να μεταναστεύσει, ως το μόνο όπλο στα χέρια του για να δραπετεύσει από τη συνεχή απελπισία. Η «ορατή» αντιπολίτευση, εν τω μεταξύ, δεν είναι τίποτα άλλο από ένα ποτ πουρί χωρίς κάποιο σαφές σχέδιο και με μόνο κοινό την πρωτόλεια και ενστικτώδη αντίδραση ενάντια στον Κάστρο. Από την άλλη είναι απαραίτητο να ξεχωρίσουμε το ιδεολογικοπολιτικό προφίλ αυτής της αντίστασης. Είναι γνωστό πως εντός του φάσματος της αντίστασης συμπεριλαμβάνονται πολλές τάσεις, από αυτούς που είναι προσκολλημένοι στην Αμερικάνικη διπλωματία ως αυτούς που γενικά ευνοούν την προοπτική ενός αυτοκαθοριζόμενου εγχειρήματος. Προφανώς ανάμεσα σε αυτές τις δύο τάσεις δεν μπορεί να υπάρξει κάποιου είδους συμμαχία. Σε αυτό το σημείο, ως αναρχικοί, δεν μπορούμε να εναποθέσουμε τις ελπίδες μας στην ενδυνάμωση της δεύτερης προοπτικής και στην προσχώρηση σε αυτήν της μεγαλύτερης μερίδας του πληθυσμού.
– Πώς βλέπετε την επιρροή του Ούγκο Τσάβεζ στο νησί? Έσπασε τον αποκλεισμό πριν χρόνια επενδύοντας εκατομμύρια. Έχουν μεταφραστεί αυτές οι επενδύσεις σε πολιτική επιρροή;
Αρχικά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως ο αποκαλούμενος «αποκλεισμός» δεν είναι ένα εμπορικό «κλείσιμο» της Κούβας, αλλά ένα μίγμα από μέτρα που υιοθέτησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον τίτλο του εμπάργκο, και που ενισχύονται κατά τη διάρκεια των ρεπουμπλικανικών διοικήσεων. Με νομοθετήματα όπως αυτά των Χέλμς-Μπάρτον και του Τοριτσέλι, που βλακωδώς ευνουχίζουν τις οικονομικές συναλλαγές, χωρίς όμως να τις σταματούν τελείως. Τελευταία οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εμπορικές συναλλαγές με την Κούβα που φτάνουν τα 500 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Το πρόβλημα της Κούβας σε αυτό το επίπεδο είναι η ανύπαρκτη ικανότητά της να πληρώσει, γεγονός που την έχει καταστήσει παγκόσμιο χρεώστης, ακόμα και απέναντι στις Λατινοαμερικάνικες χώρες, καταλήγοντας να είναι εξαγωγέας γιατρών, δασκάλων, προπονητών και συμβούλων ασφαλείας. Αυτός είναι ο τύπος της σχέσης που έχει αναπτύξει η Κούβα με τη Βενεζουέλα του Τσάβες. Είναι ακριβώς αυτή η εξαγωγή γιατρών και δασκάλων που εξηγεί την αδιαμφισβήτητη παρακμή του συστήματος υγείας και εκπαίδευσης.
– Και η επιρροή των λαϊκιστικών αριστερών ιδεών στη Λατινική Αμερική;
– Η άνοδος των λαϊκιστικών ιδεών δίνει σίγουρα μια ανάσα στο κουβανικό πολιτικό καθεστώς, αλλά και το απομακρύνει από τους πιο διαυγείς και ριζοσπαστικούς επαναστατικούς και αυτόνομους τομείς, δεδομένου ότι αυτοί δεν τρέφουν υπερβολικές αυταπάτες σε σχέση με κυβερνήσεις, όπως αυτές του Τσάβες, του Μοράλες, του Κορρέα ή του Ορτέγκα και συχνά στο μέλλον η κουβανική διπλωματία θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις λαϊκές κινητοποιήσεις στη Βενεζουέλα, τη Βολιβία, τον Ισημερινό και τη Νικαράγουα. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να ορίσουμε τον τρέχοντα κύκλο των λαϊκιστών στη Λατινική Αμερική ως τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια υπέρ της ανάπτυξης και μια προσπάθεια σχηματισμού ενός περιφερειακού καπιταλισμού. Είναι ένας κύκλος εύθραυστος που συνεχίζει ακόμα να υπόκεινται σε πολλαπλές αμφιταλαντεύσεις και ο οποίος δεν παρέχει στην κυβέρνηση της Κούβας καμία εγγύηση μακροπρόθεσμα. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο αντιλαμβανόμαστε ότι η κουβανική κυβέρνηση κάνει έναν αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο και ταυτόχρονα κερδίζοντας χρόνο. Εν τω μεταξύ, οι λαϊκιστικές κυβερνήσεις λειτουργούν ως μία ιδεολογικοπολιτική οπισθοφυλακή, αλλά το πιο πιεστικό πρόβλημα του κουβανικού καθεστώτος δεν βρίσκεται εκεί, αλλά εστιάζεται στο ότι πια ούτε καν βρίσκεται σε θέση να θρέψει αξιοπρεπώς τον πληθυσμό και πρέπει να το πράξει πριν σχηματιστεί με μια ελάχιστη φερεγγυότητα αυτό το μπλοκ του περιφερειακού λατινοαμερικανικού καπιταλισμού.
– Για χρόνια ειδήσεις του MLC εμφανίζονται στον διεθνή ελευθεριακό Τύπο. Ποια η σχέση σας με τους άλλους αναρχικούς στον υπόλοιπο κόσμο;
– Το MLC φιλοδοξεί να έχει τις καλύτερες σχέσεις με το διεθνές αναρχικό κίνημα. Εδώ και αρκετό καιρό έχουμε ξεπεράσει διάφορες αντιστάσεις λιγότερο ή περισσότερο αταβιστικές και έχουμε ενισχύσει πολλούς από τους 
δεσμούς μας. Επιπλέον, υπάρχουν πυρήνες που έχουν εγκαθιδρύσει σταθερές προτεραιότητες όσον αφορά στην αλληλεγγύη προς τους κουβανούς αναρχικούς όπως η Ομάδα Υποστήριξης των Ελευθεριακών και των Ανεξάρτητων Συνδικαλιστών Κούβας (GALSIC) και ο Ελευθεριακός στη Βενεζουέλα. Το ιστορικό έργο του Φρανκ Φερνάντες πάνω στο κίνημά μας έτυχε θερμής υποδοχής από το ισπανικό κράτος από το ίδρυμα Anselmo Lorenzo, στην Ιταλία με το Zero in Condotta, στις Ηνωμένες Πολιτείες με το See Sharp Press και ούτω καθεξής. Από την άλλη πλευρά, έχουμε εργαστεί για να κάνουμε σαφή την αλληλεγγύη μας σε αναρχικές ομάδες σε πολλά διαφορετικά μέρη και στα πιο σύγχρονα ρεύματα. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη στη διαμόρφωση του MLC ως ένα κίνημα που δεν ακολουθεί ακριβώς τη λογική μιας οργάνωσης αυτής καθ’ αυτής, αλλά έχει αναπτυχθεί ως ένα δίκτυο συντονισμού των κουβανών αναρχικών, όπου και αν βρίσκονται αυτοί. Αυτό βέβαια καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θέσεων που κυμαίνονται από τον αναρχοσυνδικαλισμό, τους υπέρμαχους του οργανωτισμού, τους νεοεπλατφορμιστές, τον πρωτογονισμό, τους εξεγερσιακούς, τον οικοαναρχισμό και ακόμα και το αναρχοπάνκ. Δεν έχει σημασία πόσο αντιφατικά ή ασύμβατα αυτά μπορεί να είναι, αφού οι άξονες ή τα κύρια αίτια του συντονισμού αυτού είναι η αλληλεγγύη στους αναρχικούς συντρόφους, στους αυτόνομους και ανεξάρτητους συνδικαλιστές και στις συλλογικότητες αντικουλτούρας, με σαφή και αποφασιστικό στόχο την προώθηση μιας μεγάλου αντιεξουσιαστικού κινήματος που θα μας επιτρέψει να δώσουμε συνέχεια στα αναρχικά ιδανικά, τα οποία καταστέλλονται-αλλά δεν εξαλείφονται- με πολύ άγριο τρόπο από την αστική δικτατορία των αδελφών Κάστρο. Είναι πιθανό ότι ορισμένοι σύντροφοι εξακολουθούν να έχουν κάποιες επιφυλάξεις, διότι, ανεξήγητα, μερικοί άνθρωποι βλέπουν ακόμα το κουβανικό κράτος και την ελίτ του ως μια επαναστατική σοσιαλιστική δύναμη. Αλλά οι περιπτώσεις αυτές σήμερα είναι η εξαίρεση και τείνουν να γίνουν ανέκδοτο με το πέρασμα του χρόνου. Αργά ή γρήγορα, το MLC που είναι ένα ισότιμο μέλος του αναρχικού διεθνούς κινήματος και σύντομα κανείς δεν θα αμφιβάλλει γι’ αυτό.
-Τι περιμένετε να συμβεί στο νησί σε μερικά χρόνια;
– Κάτι έχουμε πει γι’ αυτό σε κάποια από τις προηγούμενες απαντήσεις. Βασικά έχουμε εμπιστοσύνη στην ικανότητα αυτόνομης οργάνωσης των ανθρώπων και σ’ αυτό βασίζουμε τις μεγαλύτερες προσδοκίες μας. Αλλά δεν πρέπει να περιμένουμε να έρθει πέφτοντας από το ίδιο του το βάρος σαν ώριμο φρούτο, αλλά να παρακολουθήσουμε, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, αυτές τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας τάσης καθαρά επαναστατικής, αντιεξουσιαστικής και αυτοοργανωμένης μέσα στην Κούβα. Εμείς πιστεύουμε ότι η κατάσταση έχει ήδη αρκετά ικανοποιητικές συνθήκες για να συμβεί αυτό, αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι το πολιτικό καθεστώς και η εξουσιαστική ελίτ μπόρεσαν να τα καταφέρουν έτσι ώστε να περιέχονται τέτοιες εκδηλώσεις σε μια ελάχιστη έκφραση τους. Δεν παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες ενός στρατευμένου αγώνα υπό αυτήν την έννοια. Επίσης γνωρίζουμε καλά την αποτελεσματικότητα που επέδειξαν τα όργανα ασφαλείας του Κράτους- είναι ο μόνος τομέας στον οποίο το σύστημα είναι αποτελεσματικό- αλλά εμείς δεν θα σταματήσουμε να επιμένουμε μας επειδή αυτό είναι σίγουρα ο μόνος λόγος για να υπάρχουμε.
– Τελειώνοντας, τι είναι το MLC; Τι είδους άνθρωποι το αποτελούν;
– Λοιπόν, αυτό το μέρος το έχουμε ήδη σχολιάσει. Το MLC είναι ένα αναρχικό δίκτυο αποτελούμενο από κουβανούς. Ως αναρχικοί δεν είμαστε καθόλου διαφορετικοί από οποιουσδήποτε άλλους αναρχικούς που αντιτίθενται στις σχέσεις κυριαρχίας και στην εξουσία, εκτός από την παράξενη κατάσταση, ότι στην περίπτωσή μας αντιστεκόμαστε σε μία ιεραρχική κοινωνία και σε μία άρχουσα τάξη που ακόμα εξακολουθούν να δικαιολογούν την ύπαρξή τους στο όνομα της «επανάστασης» και «σοσιαλισμού». Το MLC αποτελείται από ανθρώπους που ζουν από τη δουλειά τους και στην καθημερινή μας ζωή προσανατολίζουμε τη συμπεριφορά μας στην ασίγαστη επιθυμία για την οικοδόμηση σχέσεων ισοτιμίας, μεταξύ ανδρών και γυναικών, ισότιμων και αλληλέγγυων. Από την άποψη της ηλικιακής σύνθεσης, ο πυρήνας που προσπαθεί να διατηρήσει ζωντανό το πάθος των αναρχικών, σήμερα δεν αποτελείται στην πλειοψηφία του πλέον -για προφανείς βιολογικούς λόγους- από την πρώτη ομάδα εξόριστων συντρόφων από τη δεκαετία του ΄60 που ‘ ίδρυσε’ το MLC στην Νέα Υόρκη. Εκείνος ο πυρήνας έχει αντικατασταθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από εκείνους που υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το νησί στη δεκαετία του ’70, του ’80 και του ’90.
-Υπάρχουν αναρχικοί στο εσωτερικό της Κούβας; Ελευθεριακές ομάδες στην εξορία εκτός του MLC;
– Δεν γνωρίζουμε άλλες αναρχικές ομάδες στην εξορία εκτός του MLC, αλλά δεν θα μας ενοχλούσε καθόλου αν υπήρχαν: σε αυτήν την περίπτωση, θα προσπαθούσαμε να βρούμε γρήγορα και να διερευνήσουμε τις δυνατότητες συνύπαρξης και κοινών δράσεων. Στις δεκαετίες του ΄80 δύο συνυπήρχαν δύο εκδοτικές συλλογικότητες, η μία ομαδοποιημένη γύρω από τις εκδόσεις Guangan Libertarian και η άλλη γύρω από τις εκδόσεις Α Mayor, αλλά και οι δύο δρούσαν σαν ένα συντονιστικό δίκτυο υπό την ίδια ονομασία. Όσον αφορά στην ύπαρξη αναρχικών στο εσωτερικό της Κούβας, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι υπάρχουν και υπήρχαν κρυφά και υπόγεια για τον τελευταίο μισό αιώνα. Το μεγάλο πρόβλημα στην περίπτωση αυτή είναι ότι αυτοί που έμειναν στην Κούβα έχουν κατασταλεί συστηματικά, κάθε φορά που τόλμησαν να εκδηλωθούν δημόσια, όπως συνέβη και με τους αγρότες συνδικαλιστές της ομάδας Zapata στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Αυτός είναι ένας λόγος που οι αναρχικοί του ‘εσωτερικού’ προσέχουν πολύ για να μην χαρακτηριστούν ως τέτοιοι και έχουν καταφέρει να επιβιώσουν στο ημίφως. Από την άλλη, τα τελευταία χρόνια έχει κυοφορηθεί μια επαναστατική αντικουλτούρα της νεολαίας που είναι μαγιά για την εμφάνιση ενός αυθόρμητου αναρχισμού που δεν έχει ακόμα οργανωτικές δυνατότητες, με την θεωρητική έννοια του όρου, ούτε και την πιο βαθιά έννοια, μιας συνεχόμενης συλλογικής. Το γεγονός όμως είναι ότι στην Κούβα υπάρχουν πολλοί περισσότεροι αναρχικοί από ό, τι μπορούμε να φανταστούμε: οι αυθόρμητες μορφές εξέγερσης που αποτελούν την καλύτερη ζύμωση για αυτό. Απέναντι σ’ αυτό, μία από τις άμεσες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι να δώσουμε ρευστότητα σε αυτές τις σχέσεις με τους «μέσα», κάτι που οι «απαγορεύσεις» συστηματικά συνεχίζουν να εμποδίζουν.
– Ποια είναι η σχέση σας με άλλες ομάδες της αντιπολίτευσης;
– Το MLC δεν έχει επίσημες ή σταθερές σχέσεις με οποιαδήποτε ομάδα της λεγόμενης «αντιπολίτευσης», μεταξύ άλλων, επειδή πολλοί από αυτούς θα ήταν φυσικοί ή θανάσιμοι εχθροί μας, αν όλοι δραστηριοποιούμασταν στο εσωτερικό της Κούβας. Σε αυτό το θέμα, είναι επιτακτική ανάγκη να βάλουμε κάποιες σαφείς διαχωριστικές γραμμές. Η εικόνα που παρουσιάζει η πιο ηχηρή κουβανική εξόριστη αντιπολίτευση δεν έχει καμία σχέση με οτιδήποτε άλλο εκτός από πλήρη παλινόρθωση του καπιταλισμού, δηλαδή, να συνεχίσει το έργο που ανέλαβε η κυβέρνηση, αλλά επίσης με την ενσωμάτωση σε αυτό τη συσσώρευση πλούτου του ιδιωτικού κουβανικού κεφαλαίου που έχει παραχθεί εκτός της χώρας, καθώς και τη διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών υπό ένα κοινοβουλευτικό και πολυκομματικό σύστημα. Εμείς όμως είμαστε αναρχικοί και αν αυτό το σχέδιο θα επιτύγχανε κάποτε στην Κούβα θα ήμασταν ολοκληρωτικά αντίθετοι σ’ αυτό. Επιπλέον, είναι σαφές ότι υπάρχει ένα μέρος των εξόριστων κουβανών- που δεν αναγνωρίζονται ως αναρχικοί με τη στενή έννοια του όρου- που συμπίπτουν μαζί μας σε αόριστους όρους και όσον αφορά την υπεράσπιση τους, όπως ελευθεριακές και αυτοοργανωτικές κατευθυντήριες γραμμές -πολλές φορές ακόμη και μεταξύ των πρώην σοσιαλιστών ή μελών του κομμουνιστικού κόμματος που τώρα θεωρούνται τροτσκιστές, λουξεμβουργιανοί, κλπ. Μπορεί να μην υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα στη συνομιλία μαζί τους, αλλά πρόκειται για ένα διάχυτο και ανοργάνωτο τμήμα των εξόριστων. Ας θυμίσουμε επίσης, ότι οι “εξόριστοι” στο σύνολό τους δεν ανταποκρίνονται καθόλου με την εικόνα που δίνει η προπαγάνδα του Κάστρο, που αναγνωρίζει μόνο τη λεγόμενη «μαφία του Μαϊάμι», η οποία περιλαμβάνει οπαδούς του πρώην δικτάτορα Μπατίστα, οπαδούς της προσάρτησης στις ΗΠΑ, νεοφιλελεύθερους, διακινητές ναρκωτικών και ακροδεξιούς. Δεν είναι έτσι! Σίγουρα η κουβανική κοινότητα στην εξορία αποτελείται από την πλειοψηφία της εργατικής τάξης επιβιώνει με τον ιδρώτα της δουλειάς τους. Μαζί τους έχουμε μόνο προσωπικές σχέσεις. Μιλάμε για ανθρώπους πραγματικά ευγενείς που εμπνέονται από τη δημιουργία ενός συστήματος βασικών ελευθεριών και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό του νησιού: άνθρωποι που δεν έχουν ένα συγκεκριμένο πολιτικό σχέδιο, αλλά που απλά θέλουν να μπορούν να γράφουν, να ταξιδεύουν, να οργανώνονται ελεύθερα, να μπορούν να τραγουδούν ή να ζωγραφίζουν ελεύθερα, ή να κάνει ο καθένας ό, τι θέλει χωρίς να απαιτείται γι’ αυτό άδεια από το Κράτος. Ή απλά άνθρωποι που θέλουν να επιστρέψουν, να εργάζονται χωρίς να εκμεταλλεύονται κανέναν και να ζουν αξιοπρεπώς. Με τέτοιου είδους ανθρώπους, η συντριπτική πλειοψηφία της εξορίας διατηρούμε αδελφικές σχέσεις στο μέρος αυτό του κόσμου που μας έλαχε να ζούμε. Αυτό δεν είναι ένα επαναστατικό πρόγραμμα που μοιραζόμαστε μαζί τους, αλλά ο στοιχειώδης σεβασμός που αξίζει ο απλός, τίμιος και εργαζόμενος κόσμος της Κούβας, καθώς και σε κάθε άλλη περιοχή του παγκόσμιου χωριού.
No Comments “Συνέντευξη από το Ελευθεριακό Κουβανικό Κίνημα (MLC)”