Η ομάδα αντάρτικου πόλης Direct Action (Άμεση Δράση) έδρασε με επιθέσεις εναντίον του πατριαρχικού και βιομηχανικού πολιτισμού στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στην καναδική επικράτεια. Τα μέλη της είναι ευρέως γνωστά ως «οι πέντε του Σκουάμις» από τ’ όνομα που τους έδωσαν τα μίντια το 1983, όταν συνελήφθησαν κοντά στο Σκουάμις της Βρετανικής Κολούμπια, στον Καναδά. Μία εκ των πέντε αυτών αναρχικών και πρώην μέλος της Direct Action είναι η Αν Χάνσεν (γεννημένη το 1953). Όταν οι δικαστές την καταδίκασαν σε ισόβια, εκείνη εκτόξευσε μια ώριμη ντομάτα στον πρόεδρο του δικαστηρίου την οποία είχε μπάσει κρυφά στην αίθουσα. Η Αν εξέτισε τελικά επτά χρόνια φυλάκισης ώσπου βγήκε με αναστολή, και το 2002 κυκλοφόρησε τ’ απομνημονεύματά της τόσο σε έντυπη έκδοση όσο και σε ηχητικά ντοκουμέντα. Η ίδια δικαιώνει το σύνολο της δράσης της έως σήμερα, πρεσβεύοντας ότι ο καπιταλισμός πρέπει να πολεμηθεί με άμεση δράση συν άλλες μορφές διαμαρτυρίας.
Η Αν πλέον ζει στην περιοχή του Κίνγκστον, όπου εργάζεται ως συγγραφέας και αγρότισσα, παίρνοντας επίσης μέρος ως ομιλήτρια σε δημόσιες εκδηλώσεις. Στις 3 Αυγούστου 2012 συνελήφθη, κι έτσι η αναστολή της ανακλήθηκε με το αιτιολογικό των «παράνομων διασυνδέσεων και πολιτικών δραστηριοτήτων» στο πλαίσιο της εντεινόμενης κινητοποίησης ενάντια στα κέντρα κράτησης στο Κίνγκστον, περιοχή που θεωρείται σωφρονιστική πρωτεύουσα του Καναδά καθώς συγκεντρώνει τις περισσότερες ομοσπονδιακές φυλακές. Ακολουθώντας τη συμβουλή συνηγόρου της, επέλεξε να μη δημοσιοποιήσει τη σύλληψή της μέχρι την ακροαματική διαδικασία για την αναστολή της. Στις 30 Οκτώβρη η επιτροπή αναστολών ακύρωσε την ανάκληση της αναστολής της και την αποφυλάκισε με πιο αυστηρούς περιοριστικούς όρους.
Ακολουθεί η πρώτη δημόσια δήλωσή της αναφορικά με τη σύλληψη, φυλάκιση και απελευθέρωσή της:
Στις 3 Αυγούστου, μετά το δείπνο, βρισκόμουν στο σπίτι μου κοντά στο Κίνγκστον του Oντάριο και καθόμουν έξω στον κήπο, όταν με την άκρη του ματιού μου είδα μια σειρά από μαύρα SUV οχήματα να κατευθύνονται με μεγάλη ταχύτητα προς το δρομάκο μας. Ένιωσα απαίσια, μιας και είμαι έξω με αναστολή, και συνειδητοποιούσα ότι ένας απ’ τους διαρκείς μου φόβους έπαιρνε σάρκα και οστά. Τέσσερα SUV έστριψαν στο δρόμο μπροστά απ’ το σπίτι μας, φρέναραν απότομα, και τότε έξι οχτώ μπάτσοι της επαρχιακής αστυνομίας του Οντάριο πετάχτηκαν έξω με πλήρη εξάρτυση αλά Νταρθ Βέιντερ, ενώ για να ολοκληρωθεί το σκηνικό ένας δυο απ’ αυτούς κράδαιναν τ’ αυτόματά τους. Καθώς προσπαθούσα να παραμείνω ψύχραιμη, πρόσεξα ότι στα αλεξίσφαιρα γιλέκα τους αναγραφόταν με έντονα κίτρινα γράμματα το ακρώνυμο ROPE (δηλαδή ήτανε διμοιρίτες εντοπισμού και σύλληψης όσων παραβιάζουν την αναστολή τους ή κρίνονται δραπέτες, ύποπτοι φυγής κ.λπ.).
Πάρκαραν διαγώνια μπροστά στο σπίτι, κι ενώ κάποιοι πήραν θέσεις περιμετρικά κρατώντας πλήρως αυτόματα τουφέκια, οι υπόλοιποι προχώρησαν κατευθείαν προς το μέρος μου και μου πέρασαν χειροπέδες χωρίς να πούνε λέξη. Όταν ζήτησα το λόγο απ’ τη μια μπατσίνα που υπήρχε ανάμεσά τους, εκείνη μου ’πε πως είχε ανακληθεί η αναστολή μου.
Παρέμεινα για μερικές μέρες στο τοπικό κέντρο κράτησης του Κουίντε, ωσότου εμφανίστηκαν για να με ανακρίνουν σχετικά με την ανάκληση της αναστολής μου ένας καινούργιος υπεύθυνος αναστολών (ο υπεύθυνος τον οποίο έβλεπα τακτικά είχε αιφνιδίως αντικατασταθεί) και ένας αξιωματικός της υπηρεσίας πληροφοριών (SIO) της καναδικής σωφρονιστικής υπηρεσίας (CSC). Η ανάκριση κράτησε μιάμιση ώρα, όπου προσπάθησαν με εκφοβισμούς να μ’ αναγκάσουν να τους δώσω ονόματα ατόμων που εμπλέκονται στην EPIC, κίνηση για τον τερματισμό του βιομηχανικού συμπλέγματος φυλακών, και γενικά ονόματα ακτιβιστών που μάχονται ενάντια στις φυλακές, καθώς και πληροφορίες σχετικά με ενδεχόμενες «βομβιστικές και εμπρηστικές επιθέσεις», για τις οποίες ο SIO με προειδοποίησε ότι θα με θεωρούσαν υπεύθυνη «σε περίπτωση που συνέβαινε οτιδήποτε». Περιττεύει να πω ότι δε χάρηκαν όταν τους είπα πως δεν είχα κανένα όνομα να τους δώσω. Η ανάκριση θα ήταν τέλεια για σκετσάκι των Μόντυ Πάιθον, καθώς ο SIO τη μια στιγμή με συνέκρινε με τον Γκάντι και την επόμενη με τον Τζέιμς Χολμς, δηλαδή τον «Τζόκερ» που σκότωσε 12 άτομα σ’ ένα σινεμά του Κολοράντο των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια προβολής ταινίας του Μπάτμαν. Όμως, η έκβαση της ανάκρισης δεν ήταν εξίσου ξεκαρδιστική.
Στις 13 Αυγούστου μεταφέρθηκα στις γυναικείες φυλακές υψίστης ασφαλείας του Γκραν Βάλλυ στην περιοχή Κίτσενερ. Μόλις πριν από δέκα μέρες άραζα μετά το φαγητό στον κήπο με τις παντόφλες μου, και ξαφνικά είχα μεταμορφωθεί σε ιδιαζόντως επικίνδυνη ομοσπονδιακή κρατούμενη, στην οποία έπρεπε να φορέσουν αλυσίδες στα πόδια μαζί με χειροπέδες για να την πάνε από το θάλαμο υποδοχής μέχρι ένα κελί της πτέρυγας υψίστης ασφαλείας. Ήταν τόσο αστείο, που μου ’ρχόταν να βάλω τα κλάματα.
Μερικές εβδομάδες αργότερα ήρθαν τα χαρτιά της αναστολής, όπου «προτεινόταν εντόνως» η ανάκληση της αναστολής μου από τον υπεύθυνο αναστολών της καναδικής σωφρονιστικής υπηρεσίας, που μάλιστα παρέθετε ένα ολόκληρο κατεβατό με τους λόγους που είχε να συνιστά κάτι τέτοιο. Όπως συνειδητοποίησα, ο τόπος του «εγκλήματος» ήταν η βιβλιοθήκη. Δε με κατηγορούσαν για κάποιο συγκεκριμένο αδίκημα. Η ομάδα της ROPE είχε κάνει την εμφάνισή της την επόμενη μέρα αφότου είχα προβάλει μια ταινία για την ημέρα δικαιοσύνης στους φυλακισμένους (PJD) στη δημόσια βιβλιοθήκη του Κίνγκστον. Την προβολή ακολούθησε ένα «εργαστήρι άμεσης δράσης» από δικηγόρο που έκανε μια ενημέρωση αναφορικά με ενδεχόμενα περιστατικά κατά τον αποκλεισμό-πικετοφορία που σχεδιαζόταν να πραγματωθεί στην είσοδο της σωφρονιστικής φυλακής Κόλλινς Μπέυ για την ημέρα δικαιοσύνης στους φυλακισμένους. Τέτοιου είδους «εργαστήρια άμεσης δράσης» έχουν γίνει κοινός τόπος παγκοσμίως ως μορφές εκπαίδευσης πάνω σε μεγάλες διαδηλώσεις ή δράσεις πολιτικής ανυπακοής, ώστε να εξοικειωθούν όσοι κι όσες συμμετέχουν με το νομικό καθεστώς των διαφόρων τρόπων δράσης. Επίσης, μαθαίνουν στον κόσμο πώς να μετέχει σε μακρές διαδικασίες λήψης αποφάσεων μέσω συναίνεσης, πώς να αντιμετωπίζει τα καθεστωτικά μέσα, τι να κάνει σε περιπτώσεις συλλήψεων και ό,τι άλλο χρειάζεται να ξέρει κανείς για να πάρει ενεργά μέρος σε διαμαρτυρίες.
Ο αποκλεισμός-πικετοφορία έξω από τη φυλακή Κόλλινς Μπέυ, που είχε προγραμματιστεί για την ημέρα δικαιοσύνης στους φυλακισμένους, ήταν ο πιο προφανής λόγος για την ανάκληση της αναστολής μου, αλλά υπήρχε επίσης μια ολόκληρη λίστα από «λόγους» που βασίζονταν σε παρανοϊκές υποψίες που δεν αξίζει καν τον κόπο να παραθέσω. Παρ’ όλα αυτά, οφείλω ν’ αναφερθώ στο πολιτικό κλίμα που επικρατεί στο Οντάριο, το οποίο παρέχει και την πιο λογική εξήγηση για την ανάκληση της αναστολής μου. Πιστεύω πως οι λόγοι είναι παρόμοιοι με εκείνους που χρησιμοποιήθηκαν στο κατηγορητήριο ενάντια στο αποκαλούμενο G20 Main Conspiracy Group, δηλαδή τους 17 διωκόμενους για το G20 (Τορόντο 2010)· με άλλα λόγια, «προληπτικά μέτρα ασφαλείας» με σκοπό τη σύλληψη ατόμων πριν την τέλεση οποιασδήποτε «παράνομης πράξης». Αυτά τα μέτρα δεν αποβλέπουν μόνο στη διάσπαση πολιτικών δράσεων, αλλά και στον εκφοβισμό ανθρώπων που εμπλέκονται γενικά στην πολιτική αντίσταση. Μας βάζουν σε θέση άμυνας και μας εξαναγκάζουν να αγωνιζόμαστε για τα βασικά μας δικαιώματα, τα οποία υποτίθεται ότι εγγυάται η Καναδική Χάρτα των Δικαιωμάτων και Ελευθεριών.
Θα είναι πραγματικά μια θλιβερή μέρα εκείνη που θα φτάσουμε στο σημείο να αγωνιζόμαστε για τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά μας, αλλά πιστεύω πως όλα αυτά αποτελούν μια ένδειξη της δύναμης που έχει η αντίστασή μας. Οι Αρχές νιώθουν τόση απειλή από την πιθανή δυναμική των κινημάτων μας, που το μόνο που κοιτάζουν είναι πώς να προλαμβάνουν τις οργανωτικές μας προσπάθειες, συλλαμβάνοντάς μας γιατί πηγαίνουμε σε συνελεύσεις, επειδή λέμε τη γνώμη μας ανοιχτά κι επειδή διαδηλώνουμε δημόσια, δραστηριότητες που θεωρητικά είναι νόμιμες ακόμη και σε μια καπιταλιστική κοινωνία.
Νομίζω πως το παρασκήνιο των τελευταίων γύρων προληπτικών συλλήψεων στο Οντάριο ξεκινά ένα χρόνο πριν τη σύνοδο κορυφής της G20 στο Τορόντο το 2010, όταν μυστικοί μπάτσοι εισχώρησαν στις αναρχικές κοινότητες του Γκουέλφ και του Κίτσενερ/Ουότερλου. Δισεκατομμύρια δολάρια ξοδεύτηκαν για τα αστυνομικά μέτρα ασφαλείας και τις μυστικές υπηρεσίες πληροφοριών μέσα στο χρόνο που προηγήθηκε αλλά και στις μέρες των κινητοποιήσεων ενάντια στη σύνοδο της G20. Σήμερα βλέπουμε αντίστοιχες στρατηγικές των μπάτσων ώστε να καταπολεμήσουν τις διοργανώσεις ενάντια στη λειτουργία των πετρελαιοπηγών στην Αλμπέρτα και στην αντιστροφή της ροής του πετρελαιαγωγού 9 στο Οντάριο.
Χωρίς αμφιβολία, οι τοπικές αστυνομικές δυνάμεις του Κίνγκστον αιφνιδιάστηκαν από την αναπάντεχη ανάδυση ενός αρκετά πολυπληθούς και ετερόκλητου κινήματος ενάντια στο κλείσιμο των αγροκτημάτων των φυλακών το 2009. Ακτιβιστές υπέρ της κατάργησης των φυλακών εξέλαβαν την πρόθεση της καναδικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης να παύσει τα αγροκτήματα, που λειτουργούν εντός της δικαιοδοσίας της καναδικής σωφρονιστικής υπηρεσίας, αρχικά ως μέρος μιας απόπειρας να παραχωρηθούν εδάφη και να βρεθούν έτσι χρήματα ώστε να κατασκευαστεί μια υπερ-φυλακή στο σωφρονιστικό συγκρότημα του Κόλλινς Μπέυ, όπως περιγράφεται και στο σχετικό κυβερνητικό έγγραφο με τίτλο «Οδηγίες Ενίσχυσης της Δημόσιας Ασφάλειας». Τον Αύγουστο του 2010 στο Κίνγκστον πολλές δεκάδες ανθρώπων πήραν μέρος σε έναν διήμερο αποκλεισμό των φυλακών Κόλλινς Μπέυ και Φρόντενακ, ώστε να εμποδίσουν την απομάκρυνση των κοπαδιών βοοειδών μέσα από τ’ αγροκτήματα των φυλακών. Οι τοπικοί μπάτσοι δεν ήταν προετοιμασμένοι για τέτοιου μεγέθους κινητοποίηση, και τη δεύτερη μέρα χρειάστηκε να καλέσουν την επαρχιακή αστυνομία για ενισχύσεις. Έγιναν 24 συλλήψεις. Η τοπική πρωτοβουλία για την κατάργηση των φυλακών είχε ήδη ξεκινήσει τον αγώνα ενάντια στα σχέδια μιας μαζικής επέκτασης των φυλακών, η οποία ως το 2012 σήμαινε πλέον την κατασκευή, μόνο για την περιοχή του Κίνγκστον, έξι νέων σωφρονιστικών μονάδων.
Κάποιους μήνες πριν τη 10η Αυγούστου 2012, μέλη της τοπικής πρωτοβουλίας για την κατάργηση των φυλακών μαζί με κόσμο που εμπλεκόταν στην εκστρατεία διατήρησης των αγροκτημάτων των φυλακών δούλεψαν από κοινού για τη διοργάνωση της ημέρας δικαιοσύνης στους φυλακισμένους. Κόλλησαν σε όλη την πόλη αφίσες καλώντας τον κόσμο να πάρει μέρος στον πρωινό αποκλεισμό-πικετοφορία μπροστά στη φυλακή Κόλλινς Μπέυ, με στόχο να μπλοκάρουν την κατασκευή των νέων φυλακών ως πράξη αλληλεγγύης προς τους φυλακισμένους που διαμαρτύρονταν με τη σειρά τους, διεξάγοντας αποχή συσσιτίου και αρνούμενοι να εργαστούν εντός των τειχών. Ορδές αναρχικών και εξαγριωμένων κατοίκων έκαναν πάρτι μες στο μυαλό των μπάτσων και της καναδικής σωφρονιστής υπηρεσίας. Με βάση τις γελοίες αυτές προσδοκίες που είχε η καναδική σωφρονιστή υπηρεσία για την ημέρα δικαιοσύνης στους φυλακισμένους, όπως τις αντιλήφθηκα κατά τη διάρκεια της ανάκρισής μου στο Κουίντε, δε νομίζω πως θα απορούσαν ακόμα κι αν έβλεπαν μπροστά τους τον Αϊ-Βασίλη παρέα με όλους τους ταράνδους.
Επί τρεις μήνες περίμενα να παρουσιαστώ στην επιτροπή αναστολών για την ακροαματική διαδικασία της ανάκλησης της αναστολής μου. Είναι πολύ δύσκολο να παραμείνεις αισιόδοξη μέσα στην ίδια πτέρυγα υψίστης ασφαλείας όπου πέθανε η Άσλυ Σμιθ (Ashley Smith), κι εκεί όπου η Νύκι Κις (Nyki Kish) εξακολουθεί να περιμένει την εκδίκαση της έφεσης μετά την καταδίκη της για ένα φόνο που ουδέποτε διέπραξε. Είναι πάντοτε πιο εύκολο να κάνεις φυλακή όταν δεν έχεις τίποτα να χάσεις, αλλά εγώ έχω πια πολλά να χάσω, όταν ζω με δύο άλλα άτομα σε μια μικρή αυτάρκη φάρμα και συμμετέχω στη ζωή μιας υπέροχης κοινότητας συντρόφων. Τελικά, στις 30 Οκτωβρίου 2012 η επιτροπή αναστολών με απελευθέρωσε με σκληρότερους περιοριστικούς όρους.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα είχα φάει πολλά ακόμη χρονάκια στη στενή, αν δεν είχα την ακούραστη συμπαράσταση ενός δικτύου φίλων, συγγενών, αναρχικών συντρόφων όπως και καλή νομική βοήθεια. Μέσα στη φυλακή γίνεται σαφές ότι όλες οι κινήσεις της καναδικής σωφρονιστικής υπηρεσίας περιστρέφονται γύρω από την προσπάθειά τους να απομονώσουν τους/τις φυλακισμένους/-ες από τα δίκτυα αλληλεγγύης είτε εντός είτε εκτός των τειχών. Χρωστάω την «ελευθερία» μου σε όλους εκείνους που μου συμπαραστάθηκαν σε αυτό το κεφάλαιο της ζωής μου, και το μόνο που ελπίζω είναι να μπορέσω να σας το ανταποδώσω εκφράζοντας την αλληλεγγύη μου και συνεχίζοντας έναν τρόπο ζωής γεμάτο χαρά και αντίσταση!
Αν Χάνσεν
Νοέμβρης 2012