Βερολίνο: Κάποιες εντυπώσεις από την πρωτομαγιά

Αυτή είναι μια σύντομη ενημέρωση απ’ τις πρωτομαγιάτικες πορείες στο Βερολίνο, η οποία γράφεται από νιόφερτο, γι’ αυτό ίσως να μην έχει ενδιαφέρον για κόσμο που γνωρίζει ήδη το πλαίσιο της μέρας σε σχέση με την πόλη, αλλά μπορεί ίσως να δώσει μια ιδέα σε όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με το πώς κυλάνε τα πράγματα τη συγκεκριμένη ημερομηνία στη γερμανική πρωτεύουσα.

Μια μικρή ομάδα συντρόφων φτάσαμε στη συνοικία του Κρόυτσμπεργκ κατά τις 5 τ’ απόγεμα, προκειμένου να συμμετάσχουμε στην πρώτη, μη αδειοδοτημένη διαδήλωση, κι έπειτα να περιμένουμε για τη δεύτερη, σαν να λέμε την επίσημη, που είναι και το κεντρικό γεγονός της μέρας όσον αφορά τις πολιτικές διαμαρτυρίες. Βγαίνοντας από το τρένο είναι που τρως το πρώτο σοκ. Χιλιάδες κόσμου σε συνωστισμό, να μασαμπουκιάζουν, να μπεκροπίνουν, να λικνίζονται με κάθε λογής μουσική, και γενικά να καταναλώνουν και να παρτάρουν. Καταφέραμε να περάσουμε μέσα από το μεγάλο πλήθος προς την Μαριάννενπλατς, σημείο συνάντησης για την πρώτη πορεία. Όπως μου εξήγησαν, όλοι αυτοί οι εορτασμοί δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα καλό παράδειγμα του πώς ο καπιταλισμός αφομοιώνει το νόημα της πρωτομαγιάς, αναμεταξύ άλλων φυσικά. Η μη αδειοδοτημένη πορεία στόχευε επίσης στο να ζωντανέψει λιγάκι το αγωνιστικό πνεύμα στη συνοικία. Ήταν μια αντικαπιταλιστική πορεία, πάει να πει με λογιών λογιών αριστερούς και αναρχικούς να συμμετέχουν.

Οι διαδηλωτές άρχισαν να πορεύονται στους δρόμους της συνοικίας ανεμίζοντας παντιέρες και φωνάζοντας συνθήματα, και περνώντας ανάμεσα από τη μάζα που το γλένταγε. Κάθε τόσο ο ρυθμός της πορείας άλλαζε, και ο κόσμος άρχιζε κυριολεκτικά να τρέχει για μια κατοστάρα μέτρα ή και παραπάνω. Αυτή ήταν μια τακτική κίνηση για να αποτραπεί το μάντρωμα της διαδήλωσης από τους μπάτσους, οι οποίοι επιχείρησαν να μπλοκάρουν τουλάχιστον μία φορά την πορεία αλλά δίχως επιτυχία. Όσον αφορά τον αριθμό των συμμετεχόντων, μιλάμε για παραπάνω από 1.500 άτομα, που προσπάθησαν να διακόψουν το καταναλωτικό όργιο και ν’ ανάψουν κάπως τα αίματα. Μετά από σχεδόν 45 λεπτά φτάσαμε στη Λάουζιτσερπλατς (επίσης στο Κρόυτσμπεργκ), σημείο προσυγκέντρωσης για την επόμενη διαδήλωση, που είχε καλεστεί για τις 6 η ώρα τ’ απόγεμα.

Κόψαμε μερικές βόλτες στο πάρκο για να δούμε τι σόι κόσμος έπαιζε σε αναμονή για την πορεία, κι αφού ανεχτήκαμε για σχεδόν μια ώρα τις μαλακίες των διοργανωτών από τις ντουντούκες, τελικά βγήκαμε στο δρόμο. Δεν ήμουνα σε θέση να αναγνωρίσω επακριβώς την ταυτότητα του κάθε μπλοκ, αλλά η γενική εντύπωση ήταν πως υπήρχαν κυρίως αριστεροί, σοσιαλιστές, οικολόγοι και διάσπαρτες μικρές ομάδες αναρχικών. Δεν μπορώ να πω ότι απόλαυσα τη δεύτερη πορεία όσο την προηγούμενη (τη μη αδειοδοτημένη). Παρ’ ότι έπαιζε παραπάνω από 20.000 κόσμου στη διαδήλωση, το γενικό πνεύμα απείχε πολύ από το να θεωρηθεί μαχητικό. Ήταν κάπως σαν βόλτα και κηδεία την ίδια στιγμή. Κάνα σύνθημα πού και πού, η μουσική τσίτα, και απ’ τα μεγάφωνα να συνεχίζει το μπούρου μπούρου, μιας κι αυτοί που κάνανε κουμάντο στα φορτηγάκια της πορείας έκριναν καλύτερο να καλύπτουν τις φωνές των διαδηλωτών με την προπαγάνδα τους απ’ το να τους αφήνουν να εκφραστούν μονάχοι τους. Η αλήθεια, βέβαια, είναι πως η πλειονότητα του κόσμου δεν έδειχνε να έχει και πολλές διαθέσεις έστω για να φωνάξει συνθήματα δυνατά. Οι διμοιρίες των αντίστοιχων ματάδων δεν ήταν εμφανείς μέχρι τα μισά της διαδρομής, ωστόσο παραμόνευαν πολυπληθείς στους παρακείμενους δρόμους. Αστυνομικά ελικόπτερα, μπάτσοι να βιντεοσκοπούνε από τις ταράτσες των κτηρίων, δημοσιογράφοι και τουρίστες να τραβάνε φωτογραφίες, ασφαλίτες αναμεμειγμένοι με τον κόσμο και βανάκια της αστυνομίας παραταγμένα στη σειρά. Αυτά ήταν πάνω κάτω όσα είδα. Αποφασίσαμε να μη μείνουμε μέχρι τέλους, μιας και δε θέλαμε να μας δέσουνε στο άσχετο. Ο κόσμος στο δρόμο ήταν εξαιρετικά χαλαρός κι ως επί το πλείστον δεν ήταν οργανωμένος για να αμυνθεί σε πιθανή επίθεση των μπάτσων ή για να περάσει πρώτος στη δράση.

Άλλα συντρόφια, που μείνανε μέχρι τη λήξη της διαδήλωσης, αναφέρουν πως υπήρξε τουλάχιστον μια δυναμική στιγμή κοντά στη Χέρμανπλατς, στη συνοικία του Νόυκελν, όπου οι μπάτσοι προσπάθησαν να επέμβουν αλλά απωθήθηκαν. Από το σταθμό του μετρό Ζούντστερν και μετά, οι δυνάμεις καταστολής ήταν παραταγμένες κι από τις δυο μπάντες κατά μήκος της πορείας, πράγμα που προκάλεσε αψιμαχίες με τους διαδηλωτές, που αντιστέκονταν στις απόπειρες των μπάτσων να σπάσουν τη ροή. Παρ’ όλα αυτά, διμοιρίες κατάφεραν να κυκλώσουν το προπορευόμενο μπλοκ τουλάχιστον σε μια περίπτωση. Στο τέλος μεγάλος όγκος της πορείας οδηγήθηκε σ’ έναν πολύ στενό δρόμο. Η κατάσταση έγινε κάπως κλειστοφοβική εκείνες τις στιγμές, αλλά επίσης δυσκόλεψε τους μπάτσους να κάνουν συλλήψεις αφού δεν υπήρχε χώρος για τζαρτζαρίσματα πέρα δώθε. Καταληκτικό σημείο της διαδήλωσης ήταν τα γραφεία του SPD (Σοσιαλιστικού Κόμματος Γερμανίας). Δεδομένου ότι το μέρος δε χωρούσε το πορευόμενο πλήθος, η αστυνομία κατάφερε να ελέγξει το σκηνικό, αφήνοντας το μεγαλύτερο όγκο των διαδηλωτών στην απ’ έξω. Στο γυρισμό για το Κρόυτσμπεργκ έπαιξαν μικρά χτυπήματα, ενώ στο σταθμό του μετρό Κότμπουσσερ Τορ εκτοξεύτηκαν μερικά μπουκάλια και κάμποσα πυροτεχνήματα εναντίον των δυνάμεων καταστολής, αλλά συνολικά τίποτα το σπουδαίο.

Οι μπάτσοι έκαναν 65 προσαγωγές· προφανώς κάπως έπρεπε να δικαιολογήσουν τη μαζική τους παρουσία (7.000).

Για την ιστορία, κάποια απ’ τα συνθήματα που φωνάχτηκαν από τη μικρή μας ομάδα: στα γερμανικά «Το κράτος είναι ο αληθινός τρομοκράτης», «Η δουλειά είναι ο αληθινός τρομοκράτης», «Α για την εξέγερση, α για την αναρχία» (προς εναντίωση στο α-αντί-αντικαπιταλίστα), «Αλληλεγγύη, αναρχία, αντίσταση», στ’ αγγλικά «Το πάθος μας για τη λευτεριά είναι δυνατότερο από τις φυλακές τους», στα ισπανικά «Λευτεριά στους αναρχικούς κρατουμένους», «Αγώνα διεθνή και εξεγερτικό, θάνατο στα κράτη και στο Κεφάλαιο», στα γαλλικά «Πρώτη, δεύτερη, τρίτη γενιά, είμαστε όλοι μεταναστών παιδιά», και στα ιταλικά «Αναρχία, αποσταθεροποίηση, άμεση δράση, εξέγερση».