Κείμενο του Ricardo Flores Magón, 28 Μαρτίου 1914
Το να θέλουμε αφεντικά και, ταυτόχρονα, να θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι σημαίνει ότι επιζητούμε το αδύνατο. 
Πρέπει να επιλέξουμε μια για πάντα ανάμεσα σε δύο πράγματα: είτε θα είμαστε ελεύθεροι, εντελώς ελεύθεροι, αρνούμενοι κάθε Αρχή, είτε θα είμαστε σκλάβοι, διαιωνίζοντας την εξουσία ανθρώπου πάνω σε άνθρωπο. Τα αφεντικά ή οι κυβερνήσεις είναι απαραίτητα μόνο στο σύστημα της οικονομικής ανισότητας. Αν έχω περισσότερα από τον Pedro, φυσιολογικά φοβάμαι ότι ο Pedro θα με αρπάξει από το λαιμό και θα μου αφαιρέσει ό,τι χρειάζεται. Στην περίπτωση αυτή, θα χρειαστώ μια κυβέρνηση ή κάποιον να με προστατεύσει από τις πιθανές επιθέσεις του Pedro. Όμως, τι θα γίνει αν ο Pedro και εγώ είμαστε οικονομικά ίσοι; Αν και οι δύο έχουμε τις ίδιες δυνατότητες να αξιοποιήσουμε το φυσικό πλούτο –όπως η γη, το νερό, τα δάση, τα ορυχεία και οτιδήποτε άλλο, όπως ακριβώς ο πλούτος που δημιουργείται από τα χέρια των ανθρώπων, όπως τα μηχανήματα, τα σπίτια, οι σιδηρόδρομοι και χίλιες δυο άλλες κατασκευές–, η λογική λέει ότι θα ήταν αδύνατον ο Pedro και εγώ να θέλουμε να αρπάξει ο ένας τον άλλον από τα μαλλιά και να διεκδικήσουμε όλα όσα έχουμε κερδίσει και οι δύο με τον ίδιο τρόπο. Και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει ανάγκη να έχουμε αφεντικά.
Το να μιλάμε για αφεντικά μεταξύ ίσων είναι μια αντίφαση, εκτός αν είμαστε ίσοι στη δουλεία και αδέλφια στις αλυσίδες, όπως είμαστε σήμερα οι εργαζόμενοι.
Υπάρχουν πολλοί που λένε ότι είναι αδύνατον να ζήσουμε χωρίς αφεντικά ή χωρίς κυβέρνηση. Αν είναι οι αστοί που λένε τέτοια πράγματα, τους δίνω ένα δίκιο, γιατί φοβούνται ότι οι φτωχοί θα τους αρπάξουν από το λαιμό και θα τους αφαιρέσουν τα πλούτη που έχουν συγκεντρώσει από τον ιδρώτα των εργαζομένων, αλλά για ποιο λόγο οι φτωχοί έχουν ανάγκη τα αφεντικά ή την κυβέρνηση;
Στο Μεξικό είχαμε και έχουμε εκατοντάδες αποδείξεις ότι η ανθρωπότητα δεν έχει ανάγκη από αφεντικά ή κυβερνήσεις, εκτός από τις περιπτώσεις όπου υπάρχει οικονομική ανισότητα. Σε αγροτικά χωριά και κοινότητες οι άνθρωποι δεν έχουν αισθανθεί την ανάγκη να έχουν κυβέρνηση. Μέχρι πρόσφατα η γη, τα δάση, το νερό και τα βοσκοτόπια βρίσκονταν υπό την κοινή ιδιοκτησία του λαού κάθε περιοχής. Όταν μιλούσαν στους απλούς αυτούς ανθρώπους για κυβερνήσεις, αυτοί άρχιζαν να τρέμουν, διότι γι’ αυτούς η κυβέρνηση είναι συνώνυμο του δήμιου. Γι’ αυτούς σήμαινε το ίδιο πράγμα με την τυραννία. Ζούσαν ευτυχισμένοι μέσα στην ελευθερία τους, μη γνωρίζοντας σε πολλές περιπτώσεις ούτε καν το όνομα του Προέδρου της Δημοκρατίας, μαθαίνοντας την ύπαρξη μιας κυβέρνησης μόνο όταν οι διάφοροι αρχηγοί του στρατού διέρχονταν την περιοχή τους, αναζητώντας άνδρες για να υπηρετήσουν στο στρατό, ή όταν οι ομοσπονδιακοί φοροεισπράκτορες έρχονταν να εισπράξουν φόρους . Η κυβέρνηση ήταν τότε, για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του Μεξικού, ο τύραννος που έσερνε τους εργαζόμενους άνδρες έξω από τα σπίτια τους για να γίνουν στρατιώτες ή αυτός που τους εκμεταλλευόταν άγρια στο όνομα μιας φορολογικής Αρχής.
Θα μπορούσαν να αισθανθούν οι πληθυσμοί αυτοί την ανάγκη να έχουν μία κυβέρνηση; Για κανένα λόγο δεν τη χρειάζονταν. Έτσι ζούσαν για εκατοντάδες χρόνια, ώσπου τους κλάπηκε ο φυσικός πλούτος προς όφελος των γαιοκτημόνων. Δε φοβόντουσαν ο ένας τον άλλον, όπως φοβούνται αυτοί που έχουν γνωρίσει μόνο το καπιταλιστικό σύστημα – ένα σύστημα στο οποίο κάθε άνθρωπος πρέπει να ανταγωνιστεί με όλους τους άλλους για να βάλει ένα κομμάτι ψωμί στο στόμα του. Οι ισχυροί δεν ασκούσαν τυραννία πάνω στους αδυνάτους, όπως συμβαίνει στον πολιτισμό του καπιταλισμού, όπου οι πιο αργόσχολοι, οι πιο άπληστοι και «καταφερτζήδες» εξουσιάζουν τους πιο ειλικρινείς και τίμιους. Όλοι ήταν αδέλφια σ’ αυτές τις κοινότητες. Όλοι αλληλοβοηθούνταν και αισθάνονταν ίσοι, όπως και ήταν στην πραγματικότητα. Δεν υπήρχε ανάγκη κάποια στιγμή η εξουσία να μεριμνήσει για τα συμφέροντα των εχόντων, φοβούμενοι πιθανές επιθέσεις από τους μη έχοντες.
Σε αυτές τις στιγμές, για ποιο λόγο να χρειάζονται μία κυβέρνηση οι ελεύθερες κοινότητες των Yaqui του Durango στο νότιο Μεξικό και σε τόσες άλλες περιοχές όπου οι άνθρωποι έχουν θέσει υπό την κατοχή τους τη γη, από τη στιγμή που θεωρούν τους εαυτούς τους ίσους και έχουν τα ίδια δικαιώματα στη μητέρα γη; Δε χρειάζονται κανένα αφεντικό για την προστασία των προνομιούχων εναντίον εκείνων που δεν έχουν προνόμια, διότι όλοι είναι προνομιούχοι.
Ας ανοίξουμε τα μάτια, προλετάριοι: Η κυβέρνηση έχει λόγο να υπάρχει μόνο όταν υπάρχει οικονομική ανισότητα. Ας υιοθετήσουμε λοιπόν, ως ηθικό οδηγό, το Μανιφέστο της 23 Σεπτεμβρίου 1911.
* Ελληνική μετάφραση «Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης» και Contra Info