Φυλακές της Φερράρα, Ιταλία: Ανοιχτή επιστολή του Αλφρέντο Κόσπιτο προς συντρόφια στην Ελλάδα

Ακολουθεί γραπτό του αναρχικού Αλφρέντο Κόσπιτο το οποίο συνέταξε κατά τα τέλη Μάη του 2016, αλλά δημοσιεύτηκε με καθυστέρηση ενός μήνα, καθώς ο έγκλειστος σύντροφος βρίσκεται ακόμη υπό υψηλή επιτήρηση στην πτέρυγα υψηλής ασφαλείας AS2 των φυλακών της Φερράρα, κι ενώ τυπικά η αλληλογραφία του δεν υπόκειται σε καθεστώς λογοκρισίας, οι επικοινωνίες του εξακολουθούν να υφίστανται καθυστερήσεις κι ελέγχους.
Μια άποψη

Μια ατομική συνεισφορά στον διάλογο που άνοιξαν οι αδερφοί και αδερφές της ΣΠΦ-Πυρήνας αντάρτικου πόλης-FAI

Είχα την ευχαρίστηση να διαβάσω το κείμενό σας των πέντε σημείων μεταφρασμένο από ‘Sin Banderas Ni Fronteras’ και μου ήρθε μια μεγάλη επιθυμία να συνεισφέρω στη συζήτηση. Οι ενημερώσεις εδώ, στις φυλακές της Ιταλίας, είναι περιορισμένες, κι ελπίζοντας ότι η ισπανική μετάφραση του κειμένου είναι αξιόπιστη, θα προσπαθήσω στο μέτρο του δυνατού να πω τις σκέψεις μου. Δηλώνω εκ των προτέρων ότι, εξαιτίας της συνθήκης στην οποία βρίσκομαι και λόγω της μικρής μου γνώσης για την κατάσταση στην Ελλάδα, η συνεισφορά μου θα είναι περιορισμένη. Προσπερνώ γρήγορα την ενδιαφέρουσα ανάλυση που κάνετε ως προς την κατάσταση του αναρχικού κινήματος στην Ελλάδα και την ιστορική εξέλιξή του μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια, που μου θυμίζει εν πολλοίς (λαμβανομένων υπόψη των ιστορικών διαφορών) την ιταλική κατάσταση της «υποχώρησης» μετά την εμπειρία της ένοπλης πάλης της δεκαετίας του ’70 (ευτυχώς για σας, χωρίς τα ελεεινά απότοκα των μεταμελειών και αποκηρύξεων), που εδώ, στην Ιταλία, για να ’μαστε και λιγάκι αισιόδοξοι, έκανε να γεννηθεί από τις στάχτες τού lottarmatismo[1] ένας αναρχισμός πιο ζωτικός και γνήσιος. Συμφωνώ μαζί σας ότι τα λόγια των αναρχικών κρατουμένων δεν θα πρέπει να αγιοποιούνται και να λαμβάνονται ως απόλυτες αλήθειες· είναι απλά θεωρητικές συνεισφορές στον αγώνα. Όπως επίσης είμαι πολύ σύμφωνος όταν υποστηρίζετε ότι έχουμε ανάγκη να: «Θυμόμαστε παλιότερες εμπειρίες, όχι για να τις μιμηθούμε, αλλά για να τις ξεπεράσουμε». Ακριβώς γι’ αυτό η δημιουργία ενός «αυτόνομου αναρχικού κινήματος»,[2] ενός «αυτόνομου αναρχικού πόλου για την οργάνωση του αναρχικού αντάρτικου πόλης», μιας «διεθνούς αναρχικής ομοσπονδίας»,[3] μου φαίνεται ένα βήμα προς τα πίσω. Μια επιστροφή στο παρελθόν, σε παλιά μοντέλα, με τα οποία ρισκάρουμε να οδηγηθούμε πίσω στην κλασική ειδική οργάνωση σύνθεσης, ένα παλιό εργαλείο, ένα στομωμένο νυστέρι. Μετά τον ‘Μαύρο Δεκέμβρη’, υπέροχη εκστρατεία δράσης στην οποία συμμετείχαν και πολλές ομάδες της FAI-FRI, αισθανθήκατε την ανάγκη να προτείνετε ένα ποιοτικό άλμα, αισθανθήκατε την αναγκαιότητα ενός «αυτόνομου αναρχικού πόλου» δομημένου με «τους δικούς μας πολιτικούς μηχανισμούς, χωρίς γραφειοκρατία, τις δικές μας συνελεύσεις χωρίς ωτακουστές, τις δικές μας οργανώσεις χωρίς βαθμίδες»[4] και το κάνατε με το όνομα ΣΠΦ-Πυρήνας αντάρτικου πόλης-FAI.

Κατανοώ πλήρως τον ενθουσιασμό και την ανάγκη που αισθάνεστε να ενισχυθείτε, να γίνετε όλο και πιο κοφτεροί, να ενώσετε τις διάφορες επαναστατικές αναρχικές τάσεις, ατομικιστές, μηδενιστές, εξεγερσιακούς, αντάρτες, αλλά δεν πιστεύω ότι είναι αυτός ο δρόμος. Και πάνω απ’ όλα μια τέτοια πρόταση δεν θα πρέπει να προέρχεται από έναν πυρήνα της FAI/FRI. Και εξηγούμαι: το να παραχθεί μια οργάνωση δομημένη μέσω της δημιουργίας συνελεύσεων, αμείλικτα θα επέφερε τη γέννηση ειδικών οργανώσεων, αλλοιώνοντας τον άτυπο χαρακτήρα του εργαλείου της FAI-FRI, και θα παρέκκλινε απ’ τους στόχους που έχει θέσει η άτυπη ομοσπονδία, κάνοντάς την έτσι να αποστερηθεί την απλή της φύση ως εργαλείου επικοινωνίας. Μια πρόταση όπως η δική σας σίγουρα αντιπροσωπεύει μια γενναιόδωρη προσπάθεια, αλλά το να προωθείς στο όνομα της FAI-FRI τη γέννηση ενός αυτόνομου αναρχικού πόλου, το να κάνεις ποσοτική, ιδεολογική κουβέντα περί συνένωσης τομέων του κινήματος, θα μετασχημάτιζε την άτυπη ομοσπονδία σε μιαν οργάνωση που από τη φύση της, υπ’ αυτές τις προϋποθέσεις, δεν θα μπορούσε παρά να γίνει ηγεμονική, να τη φτωχύνει, να την επιβραδύνει και τελικά κάποια στιγμή να τη σκοτώσει.

Μια πρόταση όπως η δική σας που γίνεται στο όνομα της FAI-FRI περισσότερο θα μας διαιρούσε παρά θα μας ένωνε, περισσότερο θα μας εξασθενούσε παρά θα μας ενδυνάμωνε. Δεν θα κουραστώ ποτέ να επαναλαμβάνω ότι, κατά τη γνώμη μου, η άτυπη ομοσπονδία θα πρέπει να «περιορίζεται» στο να είναι ένα απλό εργαλείο που να μπορούν επίσης να το χρησιμοποιούν σύντροφοι και συντρόφισσες όπως εγώ, εντελώς ξένοι προς οποιαδήποτε οργάνωση, χαρίζοντας στον εαυτό τους τη δυνατότητα να συνδέονται με άλλα μεμονωμένα άτομα ή πυρήνες που είναι διάσπαρτοι ανά τον κόσμο. Η FAI-FRI είναι ένα όπλο πολέμου, κι όσο πιο απλή είναι η δομή της, όσο πιο στοιχειώδεις είναι οι δυναμικές της λειτουργίας της, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι. Μειώνοντας την πολυσυνθετότητα, αυξάνεις την αποτελεσματικότητα. Σαν ένα μαχαίρι καλοακονισμένο, σαν ένα Τοκάρεφ καλολαδωμένο. Κατά τη γνώμη μου, δυο είναι οι μεθοδολογίες που χρειάζεται να αποφύγουμε ώστε να μη μεταμορφώσουμε τη FAI σε μια παχυδερμική, αργοκίνητη δομημένη οργάνωση: ο συντονισμός και η συνέλευση. Δυο μεθοδολογίες με τις οποίες θα ρισκάραμε να τη μετατρέψουμε σε αναρχική ειδική οργάνωση, που στο βάθος δεν είναι τίποτε άλλο από τη συνήθη αναρχική ομοσπονδία, εμποτισμένη με ιδεολογία, που ισοπεδώνει οποιαδήποτε διαφωνία την περιβάλλει μέχρι ν’ αφανιστεί από τα χτυπήματα της καταστολής. Τόσο ο συντονισμός όσο και οι συνελεύσεις χρειάζονται την άμεση γνωριμία αναμεταξύ ομάδων και μεμονωμένων ατόμων. Για να συντονιστούν οι εκπρόσωποι των διαφόρων ομάδων πρέπει να συναντηθούν και να ορίσουν χρονικές προθεσμίες ή οτιδήποτε άλλο για τις δράσεις. Μέσα στις συνελεύσεις τα επιμέρους άτομα γνωρίζονται και λένε τις σκέψεις τους, συντελώντας αναπόφευκτα σε αρχηγίσκους: όποιος ξέρει να μιλάει ή να κινείται καλύτερα, όποιος έχει περισσότερο χρόνο να αφιερώσει στη συνέλευση, υπαγορεύει τη γραμμή, παράγοντας ιεραρχίες και ανάθεση. Τόσο ο συντονισμός όσο και η συνέλευση μας εκθέτουν στην καταστολή· όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, κι όπως ένα κάστρο από τραπουλόχαρτα, αν πέσει το ένα, θα πέσουν όλα. Η FAI με πολύ απλό και φυσικό τρόπο, μέσω της συλλογικής εμπειρίας των δεκάδων διασκορπισμένων ανά τον κόσμο ομάδων, έχει αντικαταστήσει χωρίς καν να το αντιληφθεί αυτές τις δυο παλιές μεθοδολογίες με τις επαναστατικές καμπάνιες, οι οποίες δεν έχουν ανάγκη προθεσμιών ή αμοιβαίας γνωριμίας, μιλούν μόνο μέσω των πράξεων. Δεν χρειάζεται συντονισμός όταν αρκεί να επικοινωνήσεις την έναρξη μιας εκστρατείας μέσω αναλήψεων ευθύνης, γραπτών που ακολουθούν τις δράσεις κι ανοίγουν συζητήσεις ανάμεσα στις διαφορετικές τάσεις (εξεγερσιακούς, ατομικιστές, μηδενιστές, κοινωνιστές και αντικοινωνιστές αναρχικούς), χαράσσοντας καινούργιες διαδρομές που δεν είναι ποτέ χαρακτηρισμένες από ομοιομορφία, από ιδεολογία, από πολιτική. Όσο για τη συνέλευση, είναι ένας τρόπος να πολιτικοποιήσεις, να ιδεολογικοποιήσεις απλούς και φυσικούς δεσμούς συγγένειας, φιλίας, αγάπης, αδερφοσύνης που κάθε ομάδα της FAI-FRI εμπεριέχει, δεσμούς που αφορούν την πιο μύχια ζωή της καθεμιάς, και μόνο τη στιγμή της πράξης συνυφαίνονται με την ύπαρξη της άτυπης ομοσπονδίας· δεσμούς που αφορούν μόνο το άτομο και την ομάδα του, και δεν μπορούν να φυλακιστούν σ’ ένα πολιτικό εργαλείο όπως η συνέλευση.

Εφόσον δεν υπάρχουν άμεσες επαφές μεταξύ ομάδων, αν ήταν να δημιουργηθούν εξουσιαστικοί μηχανισμοί, αυτοί θα παρέμεναν υποχρεωτικά περιορισμένοι σ’ αυτή την όποια ομάδα, χωρίς να επιμολύνουν όλο τον οργανισμό.

Βέβαια, γνωρίζω καλά ότι όσοι θέλουν να κάνουν επανάσταση πρέπει αναγκαστικά να συσχετιστούν με συνελεύσεις και συντονισμούς, γιατί η επανάσταση γίνεται με τους εκμεταλλευόμενους, με τους αποκλεισμένους, με το αποκαλούμενο «πραγματικό κίνημα».

Ο άτυπος χαρακτήρας της FAI-FRI είναι ανεπαρκής για έναν «πολιτικό» στόχο τέτοιου βεληνεκούς. Η άτυπη ομοσπονδία τραβάει μια δική της διαδρομή πολέμου, η οποία στα όρια των δυνατοτήτων της θέλει μόνο να καταστρέψει και όχι να οικοδομήσει κάτι. Μια απρόβλεπτη διαδρομή, ποτέ ιδεολογική, ποτέ πολιτική, ποτέ εποικοδομητική, η οποία κατά καιρούς διασταυρώνεται μ’ εκείνη του «πραγματικού κινήματος». Δυο διαδρομές με ξεχωριστές στοχεύσεις· η πρώτη αυτή του αναρχικού, μαχητικού, βίαιου, επαναστατικού κινήματος με τις συνελεύσεις του και τις οργανώσεις του, ειδικές ή μη, και η δεύτερη αυτή της FAI-FRI, ενός απλού, στοιχειώδους, βασικού, άτυπου εργαλείου ώστε να κάνουμε πόλεμο, να χτυπάμε και μετά να εξαφανιζόμαστε, να επικοινωνούμε χωρίς ποτέ να εμφανιζόμαστε. Χρειάζεται να κρατιούνται καλά διαχωρισμένες οι δυο διαδρομές· αν πήγαιναν μαζί, θα αλληλοεξουδετερώνονταν.

Πάνω απ’ όλα, ένα πράγμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο, ότι όποιος συμμετέχει στη FAI-FRI, το κάνει μόνο τη στιγμή της πράξης· μετά ο καθένας γυρίζει στη ζωή του ως αναρχικού, μηδενιστή, ατομικιστή, στα εγχειρήματά του, στη δική του προοπτική ως αντάρτη ή επαναστάτη με όλα τα συνακόλουθα, συνελεύσεις, συντονισμούς, πυρήνες συγγένειας, καταλήψεις, κομούνες, εδαφικούς αγώνες, και πάει λέγοντας.

Η FAI-FRI (έτσι τουλάχιστον την αντιλαμβάνομαι εγώ) δεν είναι ούτε κόμμα ούτε κίνημα, πόσω μάλλον οργάνωση· απεναντίας, είναι ένα μέσο για να ενισχύουμε και να ενδυναμώνουμε τις επιμέρους ομάδες συγγένειας ή ατομικότητες της πράξης μέσω διεθνών εκστρατειών όπου ενώνουμε τις δυνάμεις μας χωρίς συντονισμούς, χωρίς να παραχωρούμε πολύτιμη ελευθερία. Ένα μέσο απ’ το οποίο μπορεί να επωφεληθεί οποιοσδήποτε αναρχικός επιδιώκει την καταστροφή στο εδώ και τώρα. Δεν είναι τέλειο εργαλείο, πολλά πράγματα μπορούν να καλυτερεύσουν αρχής γενομένης από τις διεθνείς εκστρατείες οι οποίες, κατά τη γνώμη μου, δεν έχουν αξιοποιηθεί στο έπακρο. Φανταστείτε να επικεντρωθούν οι δυνάμεις σε στόχους ενός ίδιου είδους, διεθνούς εμβέλειας. Και τι πιο διεθνές και επιζήμιο από τις πολυεθνικές, από την τεχνολογική βιομηχανία, από την επιστήμη… Αν οι καμπάνιες είναι γενικές, πιστεύω πως καταλήγουν να χάνουν σε δύναμη και σε νόημα, αν περιορίζονται σε μιαν υπόθεση απλής ένδειξης γενικής αλληλεγγύης δεν αξιοποιούνται στο έπακρο οι πραγματικές δυνατότητες ενός εργαλείου που θα μπορούσε (σε αυτή την περίπτωση, ναι) να κάνει ένα τεράστιο ποιοτικό άλμα.

Η πρώτη γενιά της ΣΠΦ είχε μια σπουδαία αρετή· κάποιες κουβέντες που πρωτύτερα γίνονταν μονάχα σε θεωρητικό επίπεδο, μέσω της δύναμης και συνεκτικότητάς τους πραγματώθηκαν, πήραν πνοή μέσα από διεθνείς εκστρατείες. Ένας παλιότερος λόγος, τον οποίο στις αρχές της δεκαετίας του ’60 οι ευρωπαϊκές αναρχικές νεολαιίστικες ομοσπονδίες είχαν κάνει πράξη και που έμοιαζε να ανήκει σ’ ένα μακρινό παρελθόν, ξαναζωντάνεψε στο σήμερα χάρις στο κουράγιο και στη φαντασία των έγκλειστων εδώ και χρόνια, μα ποτέ παραδομένων αδερφιών στα ελληνικά κάτεργα. Ένας λόγος κατεξοχήν επίκαιρος που, μέσω του άτυπου χαρακτήρα, ξαναγεννήθηκε κι είναι δυνατότερος από ποτέ.

Alfredo Cospito

Το πρωτότυπο κείμενο στα ιταλικά.

[1] Αναφέρεται στην ένοπλη πάλη με αριστερές καταβολές οργάνωσης (σ.τ.μ.).
[2] Το ελληνικό κείμενο κάνει λόγο για: αυτόνομο αναρχικό πολιτικό χώρο. Διευκρινιστικά, στην ανεπιμέλητη ισπανική εκδοχή η λέξη χώρος έχει κατ’ επανάληψη μεταφραστεί ως ‘κίνημα’.
[3] Το ελληνικό κείμενο αναφέρεται σε: αναρχική διεθνή. Όμως, στην ισπανική εκδοχή αυτό το σημείο έχει (καινοφανώς) αποδοθεί ως ‘Διεθνής Αναρχική Ομοσπονδία’, και μάλιστα με πεζοκεφαλαία.
[4] Για την ακρίβεια, το ελληνικό κείμενο γράφει: τις δικές μας διαδικασίες χωρίς γραφειοκρατία, τις δικές μας συνελεύσεις χωρίς φλυαρίες, τις δικές μας οργανώσεις χωρίς αξιώματα.

Η μετάφραση στα ελληνικά έγινε από τη ΣΠΦ/Πυρήνας Αντάρτικου Πόλης FAI-IRF.