Να είσαι βέγκαν, μια μόδα σε καιρούς κρίσης

μετάφραση ανάλυσης της ομάδας Organisation Communiste Libertaire από τα γαλλικά

Ο αντισπισισμός εμφανίστηκε μέσα στο εξαγωνικό πολιτικό τοπίο στις αρχές της δεκαετίας του ’90 με τη διανομή στη Γαλλία της Ζωϊκής Απελευθέρωσης του Peter Singer (1975), και στη συνέχεια των Αντισπισιστικών Τετραδίων υπό την εποπτεία των Yves Bonnardel και David Olivier. Κατόπιν θυελλωδών συχνά συζητήσεων, απορρίφθηκε (δικαιολογημένα για εμάς) από τη μεγάλη πλειοψηφία των οργανώσεων της άκρας αριστεράς και των αναρχικών (για λόγους αμφίβολους σε κάποιες περίπτωσεις αλλά τις περισσότερες φορές πειστικούς*). Διωγμένος από την πόρτα, επέστρεψε απ’το παράθυρο, στολισμένος με αναρχικό lifestyle και παίρνοντας μια αγγλοσαξονική, πιο σχολαστική κι ακτιβίστικη μορφή, τον βεγκανισμό. Να είσαι βέγκαν έχει γίνει ένα σημείο αναγνώρισης, ακριβώς όπως ο ρουχισμός και το στύλ μουσικής, όπως ο τρόπος ομιλίας ή γραφής. Μια μόδα, με λίγα λόγια.

Δεν διαχωρίζουμε εδώ τον αντισπισισμό απ’τον βεγκανισμό. Ας πούμε απλά ότι ο αντισπισισμός παρέχει τα ιδεολογικά θεμέλια, αλλά συμφιλιώνεται μερικές φορές με κάποιες παραχωρήσεις. Οι βέγκανς, απ’την μεριά τους, είναι συχνά πιο ριζοσπαστικοί στις καθημερινές απαιτήσεις τους, αλλά στρατεύονται συχνά και σε άλλες υποθέσεις και επομένως μπορούν να συνδεθούν με πιο κοντινές σε μας πραγματικότητες. Και οι μεν και οι δε, δεν τρώνε ούτε κρέας ούτε ψάρια, και είναι, περισσότερο εδώ οι βέγκανς, γενικά χορτοφάγοι με την έννοια ότι επεκτείνουν την άρνησή τους ως προς την κατανάλωση και τη χρήση προϊόντων που προέρχονται από την εκμετάλλευση των ζώων (κτηνοτροφία, κυνήγι, θερισμός): το γάλα, το αυγό, το μέλι, το τυρί για τα τρόφιμα, αλλά επίσης το μαλλί, το δέρμα, το λίπασμα, για τον τομέα των οικιακών. Δεν χρησιμοποιούν κανένα καταστρεπτικό για τα ζώα προϊόν, όποιο κι αν είναι αυτό.

Δεν θα θίξουμε εδώ το θέμα της υποτιθέμενης βλαπτικότητας του κρέατος για την υγεία, ούτε αυτό της σχέσης ανάμεσα στη διατροφή με βάση το κρέας και την καταστροφικότητα των μονοκαλλιεργειών και της εντατικής γεωργίας, ούτε ακόμη αυτό των «βάρβαρων» συνθηκών της σφαγής ή των ζωϊκών πειραμάτων. Πράγματι, τα θέματα που εγείρονται εδώ έχουν να κάνουν με πολύ πιο θεμελιακά ζητήματα αντίληψης του κόσμου, και οι αντισπισιστές θα έβρισκαν μεγαλύτερη δυσκολία στο να τα επικοινωνήσουν αν δεν τα εκμεταλλεύονταν για να παίζουν με τα συναισθήματα και τις εικόνες σοκ.

Είναι αρκετά προφανές ότι εάν αποδεικνυόταν ότι κάθε κατανάλωση  κρέατος κάνει τις σχέσεις ισότητας μεταξύ των ανθρώπων αδύνατες, τότε εμείς θα πηγαίναμε πάσο. Ανάμεσα στον Κομμουνισμό και το κρέας, δεν τίθεται θέμα επιλογής! Αλλά προς το παρόν, αρκούμαστε να λέμε ότι πρέπει να ξαναθέσουμε σε αμφισβήτηση το παραγωγιστικό/καπιταλιστικό μοντέλο με το οποίο παράγεται η τροφή (κρέατος, όπως και δημητριακών ή λαχανικών)… και κατά συνέπεια, αυτό σημαίνει μαζική μείωση της κατανάλωσης κρέατος στις χώρες του Βορρά. Για τον ίδιο λόγο, δεν χρειάζεται να συζητάμε για πολύ αν είναι προτιμότερες οι κτηνοτροφίες των πουλερικών σε ελεύθερη βοσκή ή σε σφαγεία (τόσο για το το ίδιο το ζώο όσο και για μας)… ή αν πρέπει να προαχθούν οι όσο το δυνατόν λιγότερο βίαιες μέθοδοι σφαγής. Όσον αφορά την υγεία, αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. Ακόμη κι αν τα χορτοφαγικά τρόφιμα περιέχουν «όλες τις θρεπτικές ουσίες τις οποίες τα ανθρώπινα όντα έχουν ανάγκη», και πάλι δεν θα υποβιβάζαμε το φαγητό σε μια απλή λειτουργία επιβίωσης. Αυτό που έχουμε επίσης ανάγκη, είναι η ευχαρίστηση, χωρίς αυτήν η ζωή δεν είναι υποφερτή! Υπάρχει ήδη στην τηλεόραση ένα πλεόνασμα ειδικών του… αδυνατίσματος, της διαιτητικής, της ανατροφής των παιδιών, της σεξουαλικότητας: ψυχολόγοι, παπάδες, παιδαγωγοί, οικονομολόγοι που δεν κάνουν άλλο απ’το να λοβοτομούν το κοινό δίνοντάς του συμβουλές για το τί είναι καλό για αυτό. Πρέπει άραγε να βάλουμε τέτοιους και στον ελευθεριακό χώρο να μας λένε πώς πρέπει να τρώμε;

Οι βάσεις

Και πάλι, έστω ότι αποφασίζαμε να σταματήσουμε να τρώμε κρέας επικαλούμενοι κάποιες από τις παραπάνω αιτίες, το φιλοσοφικό θεμέλιο του αντισπισισμού και του βεγκανισμού θα μας απέτρεπε. Ποιό είναι αυτό; Είναι η θεώρηση ότι τα συμφέροντα των μη ανθρώπινων ζώων πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον ίδιο βαθμό και σαν να επρόκειτο για τα συμφέροντα των ανθρώπων, και ότι όλα τα ζωϊκά είδη αξίζουν μια ίση εκτίμηση στο μέτρο που είναι όντα με αισθήσεις, προικισμένα με νευρικό σύστημα και, συνεπώς, ικανά να υποφέρουν (1). Συνοψίζοντας, ο Bonnardel δηλώνει ότι «το συμφέρον ενός ζώου να μην υποφέρει και να ζεί μια ευτυχή και ικανοποιητική ζωή αξίζει όσο και το αντίστοιχο συμφέρον των ανθρώπινων όντων». Εξάλλου, σύμφωνα με τους αντισπισιστές, πρέπει να επεκταθεί η έννοια του δικαιώματος στο σύνολο του ζώντος βασιλείου. Όμως δεν πρόκειται εδώ παρά για μια ψεύτικη ισότητα, εφόσον αυτή η έννοια του δικαιώματος, στην περίπτωση που θα είχε ισχύ για μια τεράστια ποικιλία ειδών, δεν θα μπορούσε να συλληφθεί παρά μόνο απ’τον άνθρωπο. Μόνο αυτός θα ήξερε τί είναι καλό για τους άλλους, τους ανήμπορους να εκφραστούν με αυτούς τους όρους. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια οπτική γωνία κυρίαρχου.

Την κατάληξη μιας τέτοιας αξίωσης για ισότητα δικαιωμάτων τη βρίσκουμε γραμμένη μέσα σε ένα φυλλάδιο, με τον τίτλο Δεν τρώμε κρέας για να μην σκοτώσουμε ζώα (Μάης 1989 – Νοέμβρης 1992, σελ. 9): «Δεν έγινε καμιά διάκριση ανάμεσα σε ζωές ανθρώπου και ζώων.» Να μια οπωσδήποτε σπισική άποψη που θεωρεί όλα τα είδη σαν ένα σύνολο. Κι όμως, υπάρχουν άνθρωποι που θα φτάναμε να καταστρέψουμε παρά να προστατεύσουμε!

Τί μας λένε οι αντισπισιστές; Είστε υπέρ της ελευθερίας, της ισότητας, της δικαιοσύνης, άρα θα έπρεπε να είστε αντισπισιστές!

Ε, λοιπόν όχι! Κατά τη διάρκεια μιας διαγαλαξιακής συνάντησης στην Ισπανία το 1997, η αντισπισική τάση είπε αυτό: «Το κίνημα της ζωϊκής απελευθέρωσης πρέπει να ενισχυθεί για να παλέψει ενάντια στο φιλελεύθερο τέρας. » Αλλά αυτό το κίνημα συγκροτείται μόνο από ένα ζώο, εξ’ονόματος όλων των άλλων! Αυτά τα μέτωπα απελευθέρωσης είναι δημιουργήματα μιας αυτοανακυρηγμένης πρωτοπορίας που ενεργεί στο όνομα της… ισότητας!

Για εμάς, οι διεκδικήσεις της πολιτικής, του αναρχισμού, των κινημάτων χειραφέτησης (ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη) πρέπει να έχουν ως φορείς τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους κι όχι ν’αποφασίζονται έξω από αυτούς. Όμως, στην περίπτωση αυτή των ζώων, απελευθερωτές θα είναι κάποιοι αυτοεξουσιοδοτημένοι και μη ανακλητοί αντιπρόσωποι! Πρόκειται για ανθρωποκεντρισμό συνοδεία ανθρωπομορφισμού: Τί  μπορεί να «γνωρίζει» ένα ζώο για την ελευθερία και την ισότητα;

Για να υπάρχει ανισότητα ανάμεσα στα όντα, πρέπει να υπάρχει επίσης ισότητα: ο κύριος, για να γίνεται κατανοητός από τον σκλάβο, πρέπει πολλές φορές να έρχεται στο επίπεδό του, να του μιλάει την ίδια γλώσσα… Και είναι επειδή υπάρχει αυτή η – έστω, αδύναμη – «ισότητα», που μπορεί να χωρέσει εν δυνάμει μια διεκδίκηση πραγματικής ισότητας. Είναι γι’αυτό που η σκλαβιά μπορεί να καταργηθεί, όπως για παράδειγμα η ανδρική κυριαρχία, και άλλες σχέσεις κυριαρχίας μεταξύ ανθρώπων, και που αυτή η ένταση ανάμεσα στην ισότητα και την ανισότητα έχει ένα παγκόσμιο δυναμικό μέσα σ’αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε ανθρωπότητα: όλους εκείνους και όλες εκείνες που διατυπώνουν την ιδέα και τη θέληση για κάτι τέτοιο. Υποστηρίζουμε την αρχή της αυτο-χειραφέτησης. Ειδάλλως, πέφτουμε στη διαμεσολάβηση, στη φιλανθρωπία, στον οίκτο – αλλά είναι αλήθεια ότι κάποιοι αγωνιστές λειτουργούν με τέτοιες αναφορές μέσα στις σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους: θέλουν να τους οργανώσουν, να τους απελευθερώσουν, να τους δώσουν συνείδηση, να τους απαλλάξουν απ’το κακό, κ.λπ. (2).

Να τοποθετείς όλα τα ζωϊκά είδη στην ίδια βαθμίδα ισότητας, σημαίνει ότι:

– είτε πρέπει να μάθεις σε όλα αρπακτικά ζώα να μην τρώνε τους ζωϊκούς αδελφούς μας. Και αυτό ισχύει τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τους άλλους, επομένως πρέπει να επανεκπαιδεύσεις τις τίγρεις, τις αρκούδες, τους λύκους, κ.λπ., να τους κάνεις να είναι χορτοφάγοι (κάποιοι αντισπισιστές έχουν ήδη φτάσει μέχρι εκεί). Προφανώς, εάν αυτό το είδος παραληρήματος εκπληρωνόταν, θα προκαλούνταν οικολογική καταστροφή και πιθανώς το σύνολο των ζωϊκών ειδών θα εξαφανιζόταν.

– είτε υπάρχουν ζωϊκά είδη που έχουν το δικαίωμα να τρώνε άλλα, και τότε αυτό είναι πραγματικά άδικο. Δεν βλέπουμε το λόγο ο αδελφός μας η αλεπού να έχει δικαίωμα να βάλει κάτω μια κότα ενώ εμείς να μην επιτρέπεται να ψήσουμε ένα κοτόπουλο.

Πράγματι οι αντισπισιστές αντιλαμβάνονται τα μη ανθρώπινα ζώα σαν ένα σύνολο… Όμως τα ζώα δεν υπάρχουν σαν ένα σύνολο παρά σύμφωνα με μια ανθρώπινη οπτική που αποφασίζει να είναι έτσι, συναρτήσει μιας συγκεκριμένης αντίληψης γι’αυτό που είναι «ζωντανό». Όμως ο Homo sapiens όντας επίσης ένα ζώο (ένα πρωτογενές θηλαστικό), είναι μέρος αυτού του, προς απελευθέρωση, συνόλου. Αλλά για να μπορεί να έχει μια «άποψη για… », πρέπει επίσης να είναι μερικά εξωτερικός ως προς αυτό το σύνολο, και όχι εντελώς αναπόσπαστο κομμάτι του. Στην ουσία, δεν υπάρχει ΕΝΑΣ «ζωϊκός κόσμος», αλλά ασφαλώς ένας «κόσμος του ζώντος» που είναι πολύπλοκο να ορίσουμε επακριβώς… και αυτό είναι πολύ καλό, γιατί από τη στιγμή που θα ήμασταν σε θέση να τον ορίσουμε «επιστημονικά», και επομένως να τον οριοθετήσουμε με ακρίβεια, θα σταματούσε ίσως να υπάρχει, να είναι αληθινά ζωντανός.

Το να διακηρύττεις τους άντρες και τις γυναίκες ίσους με τα ζώα, σημαίνει να υιοθετείς ως μοναδική οπτική γωνία το βιολογικό που δε λέει τίποτε για την ανθρωπότητα, και που δε μιλά παρά για την φυσιολογική, κυτταρική υλικότητά της, το DNA της… Και είναι χρήσιμο, ας το πούμε με την ευκαιρία, μόνο για εκείνους μεταξύ των ανθρώπων που βρίσκουν εκεί το υλικό για να δικαιολογήσουν την κυριαρχία, την τιθάσευση, την ορθολογική και οικονομική αξιοποίση των σωμάτων και των ψυχών, τις γενετικές παρεμβάσεις, κ.λπ.

Ας περιοριστούμε λοιπόν σε εκείνους και εκείνες μέσα στην ανθρωπότητα που απαιτούν την ελευθερία, την ισότητα και την δικαιοσύνη. Υπάρχει ήδη αρκετή δουλειά!

Ο σπισισμός μας

Σύμφωνα με τους αντισπισιστές, εμείς σαν “σπισιστές” (3) βασιζόμαστε τάχα σε μια ανθροπωκεντρική σύλληψη κατά την οποία οι άνθρωποι είναι το κέντρο του κόσμου, και στην ύπαρξη μιας φυσικής και αμετάβλητης τάξης.

Όμως θεωρούμε βέβαιο ότι το ανθρώπινο είδος είναι μεν μέσα στον κόσμο, αλλά είναι ένα αμελητέο μέρος του και όχι το κέντρο ή η κορυφή μιας απροσδιόριστης ιεραρχίας, και ότι κάποτε θα εξαφανιστεί… και να πάει στα τσακίδια. Ο δικός μας «σπισισμός» στηρίζεται στην ιδέα ότι ο κόσμος που μας περιβάλλει είναι επίσης μια πηγή για την επιβίωσή μας και την ευχαρίστησή μας, και πρέπει να τον χρησιμοποιούμε με μέτρο, προκαλώντας όσο το δυνατόν λιγότερες αμετάκλητες καταστροφές. Και αυτό όχι χάρη σε κάποιον υπέρτατο σεβασμό για την πανάγαθη φύση, ούτε καν εξ ονόματος μιας ηθικής που θα μας έπεφτε απ’τον ουρανό. Αλλά απλούστατα για να μην πριονίσουμε το κλαδί πάνω στο οποίο καθόμαστε και να συγκεντρώσουμε το μέγιστο των προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν την ικανοποίηση των αναγκών και των επιθυμιών των ανθρώπων στο πλαίσιο των σχέσεων ισότητας μεταξύ τους (και όχι μεταξύ όλων των ειδών, γενικά), ώστε να απολαμβάνουμε το περισσότερο και όχι να υποφέρουμε το λιγότερο. Είναι ως προς αυτό επίσης που διαχωρίζουμε τους εαυτούς μας από αιρέσεις τύπου «βαθιά οικολογία» (4). Εάν αυτό μας κάνει σπισιστές, ε λοιπόν ας είμαστε σπισιστές. Ο «σπισισμός» μας δεν στηρίζεται ούτε στην ύπαρξη μιας φυσικής τάξης που θα ήθελε «ο άνθρωπος να τρώει  κρέας, όπως αυτό συνέβαινε πάντα». Ξέρουμε καλά ότι δεν υπάρχει μια «φυσική τάξη» και ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο ύποπτο απ’το να αναφερεται κάποιος σε ψευδο-νόμους της φύσης για να τους εφαρμόζει στις κοινωνικές σχέσεις. Και επιπλέον, η ριζική αντίθεσή μας στους πριμιτιβιστές (5) εκφράζει αρκετά καλά ότι δεν αναζητούμε το ελευθεριακό κομμουνιστικό πρόγραμμά μας μέσα σε μια φυσική κατάσταση, σε μια απροσδιόριστη χρυσή εποχή, αλλά στον εθελοντικό μετασχηματισμό των σχέσεων ανάμεσα στα ανθρώπινα όντα, αφενός, κι αφετέρου ανάμεσα σε αυτά και τον υπόλοιπο κόσμο.

Και δεν αναφερόμαστε σε καμιά φυσική κατάσταση, όταν διαπιστώνουμε ότι ουκ ολίγες ανθρώπινες κοινότητες είναι αδύνατον να επιβιώσουν στο περιβάλλον τους χωρίς το κυνήγι και την κατανάλωση ζώων, καθώς το έδαφός τους δεν μπορεί να παράγει ικανοποιητική ποσότητα φυτικών τροφών για να τους θρέψει: από τους Ινουίτες του Μεγάλου Βορρά μέχρι τους Παπούα στη Νέα Γουινέα. Και τότε, οι αντισπισιστές θα πούν ότι αυτοί οι λαοί θα έπρεπε να μετακινηθούν προς καλλιεργήσιμες περιοχές – και άρα, στην περίπτωση αυτή να αφανιστούν.

Σύμφωνα με ορισμένους αντισπισιστές, «ο σπισισμός είναι για το είδος, αυτό που ο ρατσισμός είναι για τη φυλή, και ο σεξισμός για το φύλο: μια διάκριση που βασίζεται στο είδος, σχεδόν πάντα υπέρ των μελών του ανθρώπινου (Homo sapiens)». Αυτή η σύνδεση αποτελεί στα μάτια τους ένα επιχείρημα-σοκ για την αναγνώριση στη θεωρία τους ότι είναι μια φυσική απόροια των αγώνων που χαρακτηρίζουν τις ελευθεριακές πρακτικές, εναντίον όλων των μορφών καταπίεσης και όλων των διακρίσεων. Τίθεται ως προφανές κάτι του οποίου ο ίδιος ο στόχος είναι πρωτίστως ενοχοποιητικός: Εάν είστε ενάντια στο ρατσισμό, τον φασισμό, τον σεξισμό, δεν μπορείτε παρά να είστε και ενάντια στον σπισισμό (ορισμένοι, ευτυχώς όχι πολλοί, φτάσανε μέχρι το άκρο αυτής της λογικής: «Τρώς κρέας, είσαι όπως οι ναζί»). Μόνο που ο αγώνας ενάντια στο ρατσισμό, όπως κι ενάντια στον σεξισμό, αφορά ανθρώπινα όντα που αρνούμαστε να βάλουμε στην ίδια βαθμίδα με τα ζώα, και που, συνήθως, παίρνουν στις πλάτες τους οι ίδιοι τον αγώνα τους. Όχι λοιπόν, ο σπισισμός, ο ρατσισμός, ο σεξισμός δεν είναι ισότιμα μεγέθη στην αγορά μιας μετανεωτερικής σκέψης! Ειδάλλως, δεν θα έπρεπε να σταματήσουμε κάθε διαχωρισμό ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις προκειμένου να μασκαρέψουμε τον αγώνα μας με τον ολοκαίνουριο νεολογισμό του «αντιταξινομητισμού».

Η παραπάνω σύνδεση αφορά μόνο τους πολιτικοποιημένους βέγκανς και αντισπισιστές τους οποίους συμβαίνει να συναναστρεφόμαστε. Αλλά υπάρχουν κι άλλοι που δεν έχουν τις ίδιες ανησυχίες! : «Είμαστε απολίτικοι γιατί έχουμε μία προτεραιότητα: να μεταμορφώσουμε την παμφάγα ανθρωπότητα σε χορτοφάγα. Όλες οι άλλες μάχες (ενάντια στις ανισότητες μεταξύ των ανθρώπων…) μπορούν να περιμένουν. Οι οδύνες που προκαλούνται στα ζώα είναι ασύγκριτα περισσότερες και μεγαλύτερες απ’ο,τι στους ανθρώπους. Αυτοί που δεν λαμβάνουν υπόψη τους αυτήν την προτεραιότητα και μεταθέτουν τα πεδία των αντιπαραθέσεων είναι σπισιστές», διακύρηττε ένας – θα ήθελε – απολίτικος σύλλογος (AIDA, Δράση πληροφόρηση για το δικαίωμα των ζώων) στα 1994.

Οποιες κι αν είναι οι διατροφικές μας συνήθεις ή πεποιθήσεις, μπορούμε όλοι να τρώμε χορτοφαγικά

Εδώ και μερικά χρόνια, βλέπουμε όλο και περισσότερο βέγκανς να αναλαμβάνουν τις συλλογικές κουζίνες σε χώρους και συγκεντρώσεις, χωρίς  επί της ουσίας να έχει προηγηθεί  γι’αυτό κάποια συλλογική συζήτηση.

«Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα γεύμα χωρίς κρέας μπορεί εύκολα να ικανοποιήσει το ίδιο τις εβραϊκές και τις μουσουλμανικές απαιτήσεις – και μπορεί να ικανοποιήσει ακόμη και τον καθένα! Από την άποψη της οργάνωσης, ένα και μοναδικό βέγκαν μενού, θα απλοποιούσε μάλλον παρά θα περιέπλεκε τα πράγματα…» (David Olivier)

Ένα κατεξοχήν επιχείρημα προς αποθάρρυνση οποιασδήποτε άλλης πρωτοβουλιας, υπό τον κίνδυνο να θεωρηθεί διασπαστική! Οι βέγκαν μένουν με αυτόν τον τρόπο πιστοί στις δεσμεύσεις τους, και την ίδια στιγμή εμφανίζονται φιλικοί κι ανεχτικοί: μπορούμε όλοι να τρώμε χορτοφαγικά! Μπα; Για να δούμε. Αυτός που μπορεί το πολύ, μπορεί και το λίγο. Μέχρι τη μέρα που μια νέα ιδεολογία (με το κάλυμα, όπως πάντα, επιστημονικών επιχειρημάτων) θα αποφασίσει ότι δεν πρέπει να τρώμε παρά μόνο τρόφιμα που ψήνονται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο (για την υγεία μας, βεβαίως!) ή να μην πίνουμε πια αλκοόλ για χίλιους κι έναν λόγους (η υγεία και πάλι, ή ακόμη η κατανάλωση ευαίσθητων βακτηριδίων εάν ανακαλυφθεί μια μέρα ότι είναι κι αυτά – που είναι – οι πρόγονοί μας), ή να επεκτείνουμε τις απαγορεύσεις και σε κάποια είδη που θεωρούσαμε μέχρι τώρα φυτά αλλά που, μετά από νέες επιστημονικές μελέτες, θα εμφανίζονταν στα σύνορα του φυτικού και του ζωϊκού (όπως κάποια φύκια).

Ναι, είναι αλήθεια, μπορούμε να επιζήσουμε στη Γαλλία χωρίς να τρώμε ούτε κρέας, ούτε ψάρι, ούτε τυρί, ούτε αυγά, ούτε μέλι, και ακόμη χωρίς αλκοόλ, και χωρίς να ψήνουμε τα λαχανικά μας. Κανένα πρόβλημα όσο παραμένουμε στο έδαφος του «απαραίτητου» και του «χρήσιμου». Και γιατί όχι  – εφόσον τίθεται θέμα απλοποίησης και αποφυγής του περίπλοκου – να μην τρώμε παρά μόνο χάπια που να περιέχουν τα απολύτως απαραίτητα σύμφωνα με την ιατρική ακαδημία, αλλά χωρίς το παραμικρό ζωϊκό ίχνος, και των οποίων η παρασκευή θα εμπιστεύεται σε ειδικευμένες εταιρείες. Και δεν είναι αστείο: πλήθος αντισπισικών ενώσεων ανά τον κόσμο, υποστηρίζει αυτήν την επιλογή και είναι ευνοϊκό ως προς τις έρευνες σε αυτόν τον τομέα. Και μετά τις έρευνες που εκθειάζονται και μάλιστα χρηματοδοτούνται στις ΗΠΑ από μεταμοντέρνες ομάδεις  των οποίων ο στόχος είναι να καταφέρνουν οι άντρες να μένουν έγκυοι, ή δύο ωάρια να γονιμοποιούνται, ας εμπιστευτούμε στα εργαστήρια και τους επιστήμονες την επιμέλεια και την οργάνωση της ραδιενεργής μας πόλης!

Πράγματι, είναι μέσα από αυτό το επιχείρημα του «απαραίτητου» και του «χρήσιμου», υποστηριγμένο από το άλλο επιχείρημα της «απουσίας προβλήματος» που θα συνεπαγόταν, που οι καλοί μας βέγκανς καταφέρνουν να επιβάλουν δύο ή τρεις ημέρες «γαστρονομικής ορθότητας», ξέρωντας μάλιστα ότι, παρελθούσης αυτής της προσωρινής απελευθερωμένης στιγμής, το μεγαλύτερο μέρος των φτωχών αμαρτωλών κρεατοφάγων θα επιστρέψει στις ακολασίες του.

Και ναι, υπάρχει ένα πρόβλημα, και αυτό είναι ότι μια διάσταση είναι πάντα απούσα απ’αυτή τη συζήτηση για τα τρόφιμα: η ευχαρίστηση. Αυτό που μετράει πάντα είναι να «μπορούμε να θραφούμε», ή «αυτό που οι άνθρωποι έχουν ανάγκη»… Αλλά δεν τρώμε μόνο για να επιζήσουμε! Αυτός ο τρόπος να αποφεύγεται το ζήτημα της ευχαρίστησης ώστε όλα να τίθενται με όρους χρησιμότητας είναι χαρακτηριστικός αυτής της επιστροφής στον πουριτανισμό και την ηθική των ημερών, για την οποία κάναμε λόγο στην αρχή του άρθρου. Να τρώς σωστά, να κάνεις το σωστό, να αγωνίζεσαι ενάντια στο κακό, κ.λπ. Κι εδώ που φτάσαμε, γιατί να μην μπορούμε να κάνουμε και έρωτα μόνο για την αναπαραγωγή;         Το επιχείρημα σύμφωνα με το οποίο ο σπισιστής οχυρώνεται πίσω από μια υποθετική ανάγκη του κρέατος για να επιζήσει, ενώ, όπως μας λέει ο αντισπισιστής, η μόνη πραγματικότητα είναι ότι μόνο η φυσιολογία μάς το επιτρέπει, είναι εντελώς εσφαλμένο! Όταν ένας σπισιστής τρώει κρέας, είναι επειδή του αρέσει και όχι «επειδή είναι υποχρεωμένος να το κάνει» (από θρεπτική ή πολιτισμική υποχρέωση), όπως ισχυρίζεται ο Olivier.

Επομένως, εν ολίγοις, αν και μπορούμε να τρώμε χορτοφαγικά, μάς είναι δύσκολο να το κάνουμε με απόλυτη ευχαρίστηση πλάι σε ανθρώπους που μας προσκαλούν σε αυτό με το πρόσχημα ότι είναι ο πιο μικρός μας κοινός παρονομαστής, και που το κάνουν ζήτημα αρχής. Ο μόνος λόγος να δεχτούμε αυτό το «μοναδικό και χωρίς περιπλοκές μενού», είναι η απαλλαγή μας από το κόστος ενός γεύματος που άλλοι κερνούν … Όχι και πολύ ελευθεριακό!

Αντίθετα, αυτή η ομοτράπεζη ευχαρίστηση θα ήταν δυνατή αν εξαφανιζόταν κάθε ίχνος προσηλυτισμού και έμμεσης κριτικής στους παμφάγους.

OCL (Organisation Communiste Libertaire)

* Δυο σημαντικά κείμενα εκδόθηκαν εκείνη την εποχή: «Δεν τρώμε αντισπισιστές για να μη σκοτώσουμε ζώα» τον Οκτώβρη του 1993 από το «Reflex» και «Αναρχισμός και αντισπισισμός» του Daniel Colson, La griffe n°11, Οκτώβρης 1998. Είναι και τα δύο επίκαιρα.

(1) Εννοείται ότι υπάρχουν αποκλίσεις οσον αφορά την ύπαρξη αυτού του νευρικού συστήματος και πάνω στα όρια του πόνου. Και τα οστρακοειδή, μέσα σε όλα αυτά; Αλλοι τα τρώνε κι άλλοι όχι. Ο καθένας ακολουθεί την επιστημονική σχολή που θεωρεί ότι είναι η σωστή.

(2) Τη μέρα που τα ζώα θα εξεγερθούν, τότε βλέπουμε. Κι αν αυτό συμβει (;), πιθανότατα θα αφορά στο εσωτερικό του κάθε είδους: ενάντια στο κυρίαρχο αρσενικό σε κάποια, ενάντια στην κυρίαρχη κότα, κλπ.

(3) Ο σπισισμός είναι για το είδος, αυτό που ο ρατσισμός είναι για τη φυλή, και ο σεξισμός για το φύλο: μια διάκριση που βασίζεται στο είδος, σχεδόν πάντα υπέρ των μελών του ανθρώπινου (Homo sapiens)

(4) Βλέπε «Du retour du religieux dans les écologies», Jean Transenne, Courant alternatif, hors-série Spécial, hiver 2010.

(5) Θεωρούν ότι πρέπει να επιστρέψουμε στο στάδιο των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών. Ένα στάδιο που είναι άλλωστε εντελώς μυθοποιημένο και που βασίζεται σε αμφίβολες επιστημονο/εθνογραφο/κοινωνιο-λογικές αντιλήψεις, και κυρίως κακοχωνεμένες.

———————————————————

Ο αντισπισισμός, όπως και ο βεγκανισμός, αποτελούν μια αστική κουλτούρα. Δεν είναι τυχαίο ότι και ο ένας και ο άλλος έχουν έρθει από τις ΗΠΑ και την Αγγλία, κάτω από τη διπλή επιρροή του προτεσταντικού πουριτανισμού και της πρόωρης αστικοποίησης, όπου και οι δυο αυτές χώρες κατείχαν τα πρωτεία. Στην πλειοψηφία τους οι δυτικοί πληθυσμοί, εδώ και αρκετές γενιές πια, δεν διατηρούν παρά μια μυθική, τουριστική και νοσταλγική σχέση με την επαρχία και έχουν χάσει κάθε πραγματική επαφή με την προέλευση της τροφής τους (ζωϊκής και φυτικής). Δεν ξέρουν πώς αυτή φυτρώνει, πώς ζει, τί μορφή έχει, πώς σκοτώνεται. Ενώ η αγροτική ζωή και η ζωή στο χωριό έφερναν πολύ κοντά ανθρώπους και ένα μέρος του ζωϊκού κόσμου (δεν λέω μέσα σε μια χαρούμενη αρμονία!), η αστική ανάπτυξη διαμόρφωσε συμπεριφορές επιφανειακά αντιθετικές σε σχέση με το ζώο, αλλά που συναντιούνταν τελικά μ’αυτό, μ’έναν σχιζοφρενικό τρόπο. Αφενός, η παραγωγή ενός απενσαρκωμένου και εξιδανικευμένου θηριοτροφείου: ο κόσμος της Disney, οι αρκούδες από βελούδο, τα ζώα της παρέας, όλες οι ανθρωπόμορφες μορφές της αρμονικής ιδανικής πόλης. Αφετέρου, οι άνθρωποι-ζόμπι για τους οποίους το κρέας είναι το χάμπουργκερ και η ψαροκροκέτα, χωρίς την παραμικρή σχέση με το ζώο, που δεν κάνει πια παρά μόνο για παρέα και δεν τρώγεται. Αυτές οι συμπεριφορές είναι στην πραγματικότητα αποτέλεσμα της προοδευτικής απομάκρυνσής μας από τον ζωϊκό κόσμο.

πηγή: http://oclibertaire.free.fr/spip.php?article840