Άιντα δε λα Φουέντε

Η Άιντα δε λα Φουέντε Πενάος (Aida de la Fuente Penaos, Λεόν, 25 Φλεβάρη 1915 – Οβιέδο, 13 Οκτώβρη 1934) ήταν μία Αστουριανή αναρχική αγωνίστρια, η οποία σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης επαναστατικής απόπειρας ενάντια στη Δεύτερη Ισπανική Δημοκρατία, η οποία συνέβη τον Οκτώβρη του 1934, κυρίως στο Οβιέδο.

Το συγκεκριμένο κομμάτι, στα αστουριάνικα, είναι ένας φόρος τιμής στην Άιντα δε λα Φουέντε. Η Άιντα εφοδίαζε τα οδοφράγματα κατά τη διάρκεια του ξεσηκωμού στις Αστούριες, τον Οκτώβρη του 1934. Κατέληξε σε ένα λόφο, απ’ όπου αντιμετώπισε, με ένα βαρύ μυδραλιοβόλο όπλο, τις στρατιωτικές δυνάμεις του υπολοχαγού Χουάν Γιάγουε, ο οποίος μαζί με τον Φράνκο στάλθηκαν στις Αστούριες από την κυβέρνηση της Δεύτερης Δημοκρατίας με σκοπό να συντρίψουν τη λαϊκή εξέγερση. Οι ίδιοι στρατιωτικοί οι οποίοι συνέτριψαν αυτή την εργατική επανάσταση, ξεσηκώθηκαν 2 χρόνια αργότερα ενάντια στην ίδια αστική δημοκρατική κυβέρνηση, και συγκρότησαν ένα καπιταλιστικό-φασιστικό καθεστώς για 40 χρόνια.

Στις 13 Οκτώβρη 1934 καίγεται το Πανεπιστήμιο του Οβιέδο ως κύριος φορέας αναπαραγωγής της μισητής αστικής-δημοκρατικής ιδεολογίας, ενάντια στην οποία μάχονταν. Η Άιντα δρα ως σύνδεσμος ανάμεσα στην Επαναστατική Επιτροπή του Οβιέδο και στις ομάδες οι οποίες ελέγχουν το δυτικό μέρος της πόλης, μέσα σε ένα σκηνικό ολικής μετωπικής επίθεσης του ισπανικού δημοκρατικού στρατού. Εκείνη τη μέρα, η Άιντα τοποθετημένη με ένα μυδραλιοβόλο στο λόφο του Σαν Πέδρο δε λος Άρκος, καταφέρνει να αναχαιτίσει την προώθηση Στρατευμάτων της Λεγεώνας,  μιας μονάδας πυροβολικού και μιας πεζικού.

Υπήρχαν δύο πυρήνες μυδραλιοβόλων στα χέρια των επαναστατών. Ο πρώτος «σιώπησε» από τα στρατεύματα του 24ου λόχου. Ο δεύτερος πυρήνας, αυτός της Άιντας, κατάφερε να αναχαιτίσει τον εισβολέα. Βλέποντάς το αυτό, ο αντισυνταγματάρχης Χουάν Γιάγουε διατάζει τον κυβερνήτη της διμοιρίας να προωθηθούν, να περικυκλώσουν και να θέσουν υπό διασταυρούμενα πυρά τη θέση την οποία υπερασπιζόταν η Άιντα.

Με δεδομένο ότι το μυδραλιοβόλο δε «σωπαίνει», ο 24ος λόχος της λεγεώνας διατάζεται να προσεγγίσει το λόφο, ωστόσο χωρίς αποτέλεσμα μιας και αναχαιτίζεται από τις ριπές της Αστουριανής νέας. Τελικά διατάζεται το ιππικό, το οποίο δίνοντας συμπληρωματική βοήθεια στο λόχο της λεγεώνας, καταφέρνουν σιγά σιγά να πλησιάσουν.

Με όλα αυτά τα μέσα, ο στρατός καταλαμβάνει τη θέση της Άιντα, η οποία με τη μεγάλη της αποφασιστικότητα καταφέρνει να κερδίσει χρόνο ώστε οι υπόλοιποι επαναστάτες σύντροφοί της να μετακινηθούν προς την περιοχή της Αργανιόσα.

Η Άιντα δε λα Φουέντε βρέθηκε με ένα φόρεμα γεμάτο σκόνη μπαρουτιού στο πλάι ενός άλλου νεκρού συντρόφου. Το πτώμα της θάφτηκε σε έναν ομαδικό τάφο δίπλα από την εκκλησία Σαν Πέδρο δε Λος Άρκος.

Το όνομά της, τόσο κατά τη διάρκεια της Ισπανικής Επανάστασης, όσο και κατά τη διάρκεια της ισπανικής μεταπολίτευσης έγινε αντικείμενο «εκμετάλλευσης» και «οικειοποίησης» τόσο από την Κομμουνιστική Νεολαία, όσο και αργότερα από αριστερούς εθνικιστές (κυρίως για ζητήματα γλωσσικής διεκδίκησης) για ζητήματα τα οποία ήταν παντελώς ξένα στους επαναστάτες του 1934. Σε ιστορικά κείμενα περί της επανάστασης του 1934, η Άιντα επαναβαφτίστηκε από κάποιους ως το Κόκκινο Τριαντάφυλλο της Αστούριας, κείμενα τα οποία επιπλέον παρουσιάζουν την Άιντα ως ένα κορίτσι 15 ή 16 χρονών, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι το 1934 ήταν μία 19χρονη νέα επαναστάτρια. Κάτι το οποίο, άλλωστε, αποδευκνύει και ο Χοσέ Ραμόν Γόμεθ Φόουθ στο βιβλίο του Clandestinos (Παράνομοι).

Σύμφωνα με μαρτυρίες των στρατευμάτων που τη βρήκαν, τη ρώτησαν κοροϊδευτικά:

— Εσύ! Πώς σε λένε, μικρή;

Η Άιντα τους απάντησε:

— Ελευθεριακή κομμουνίστρια!