Χιλή: Συνέντευξη του εκδοτικού εγχειρήματος Refractario με τον αμετανόητο αντάρτη Χοσέ Μιγκέλ Σάντσες Χιμένες

Ακολουθεί μετάφραση μιας συνέντευξης που πήρανε τα συντρόφια του αντεξουσιαστικού εγχειρήματος Refractario από τον αμετανόητο αντάρτη Χοσέ Μιγκέλ Σάντσες Χιμένες – φυλακισμένο έως σήμερα στη Χιλή. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο 5ο τεύχος του περιοδικού «Refractario», τον Γενάρη του 2013.

Από αυτό το μικρό κελί, απαντώ στις ερωτήσεις της συνέντευξης που μου στείλατε, ελπίζοντας να αποτελέσει τούτο μια συνεισφορά που θα ενδυναμώσει με κάποιον τρόπο την άνιση μάχη που δίνουμε ενάντια στην εξουσία και στην κυρίαρχη τάξη.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ.

Ποιο είναι το ιστορικό της συσχέτισής σου με την αντίσταση και τη δράση ενάντια στην δικτατορία του Πινοτσέτ;

Η συμπάθεια μου προς τον αντιδικτατορικό αγώνα και η συσχέτισή μου με αυτόν ξεκίνησε όταν ήμουν 15 ή 16 χρονών, περίπου κατά το 1976, ως αποτέλεσμα της κρατικής βίας της χούντας, που έβλεπα και ένιωθα στο πετσί μου. Ήταν τότε στη γειτονιά της Βίγια Λένιν (σημερινή Πομπλασιόν Γιουνγκάι) που ξεκίνησα να στρατεύομαι στην Κομμουνιστική Νεολαία Χιλής (JJ.CC). Ήταν εποχές εντατικής δουλειάς στην παρανομία, προπαγάνδας και αγκιτάτσιας, όπου καθημερινά τα «μέσα ενημέρωσης» έκαναν λόγο για νεκρούς σε «συγκρούσεις» και συλλήψεις «τρομοκρατών». Εκείνα τα χρόνια οι εξαφανίσεις, τα βασανιστήρια, ή η φυλάκιση για τους πιο τυχερούς, ήταν στην ημερήσια διάταξη.

Πότε και πώς προσχώρησες στο FPMR (Πατριωτικό Μέτωπο Μανουέλ Ροδρίγκες);

Από την Κομμουνιστική Νεολαία Χιλής πέρασα σε έναν πυρήνα του Κομμουνιστικού Κόμματος (PC), κι αφού ψήθηκα εκεί για κάποιο διάστημα, το 1985 μπήκα στο FPMR συμμετέχοντας σε διάφορες ενέργειες και επιχειρήσεις. Το 1987 με 1988, όταν το FPMR έπαψε να συσχετίζεται με το Κομμουνιστικό Κόμμα, εγώ παρέμεινα στο FPMR (το αυτονομημένο) μέχρι και το 1997, όταν όντας πλέον στη φυλακή αποφάσισα να σταματήσω να ’μαι στρατευμένος στην εν λόγω οργάνωση.

Πώς συνέβη η πρώτη σου σύλληψη;

Με συνέλαβαν πρώτη φορά το 1978, όταν ήμουνα ήδη σε ένα σχηματισμό του Κομμουνιστικού Κόμματος, και με μαγκώσανε κατά τη διάρκεια της φυγής μετά την απαλλοτρίωση ενός βενζινάδικου. Στους στρατώνες των μπάτσων (γιατί με μετέφεραν σε διάφορους σε κείνη την περίσταση) δεν αναγνώρισα τη συμμετοχή μου στο PC (όπως ήταν κι η εντολή που είχα) και παρέμεινα φυλακισμένος μέχρι το 1981 για ληστεία και παράνομη οπλοκατοχή.

Πού και για πόσον καιρό παρέμεινες έγκλειστος;

Αρχικά με είχαν στην Πενιτενσιάρια στο Σαντιάγο, και μετά με μετήγαγαν στη φυλακή της Ρανκάγουα, απ’ όπου απελευθερώθηκα το 1981. Αργότερα, το 1988 κι ενόσω εξακολουθούσα να είμαι μέλος του FPMR, με δέσανε για ένοπλη ληστεία και παράνομη οπλοκατοχή (για επίθεση κι απαλλοτρίωση). Αφέθηκα «ελεύθερος» το 1991 με τον ερχομό της «ψευτοδημοκρατίας». Σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούσα να αποκρύψω τη συμμετοχή μου στο FPMR, δεδομένου ότι οι μυστικές υπηρεσίες πληροφοριών της Χιλής (CNI) ήδη με ψάχνανε, κι έτσι βρέθηκα στη φυλακή του Σαν Μιγκέλ, ενώ στη συνέχεια στη Δημόσια Φυλακή του Σαντιάγο, όπου και συμμετείχα στην ομάδα των πολιτικών κρατουμένων της δικτατορίας.

Ξέρουμε ότι αποφυλακίστηκες το 1991, μετά τη συμφωνία της «μεταπολίτευσης» ανάμεσα στη χούντα και στη δημοκρατία, όπου το μόνο που άλλαξε ήταν ο τρόπος εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Πώς ήταν η αποφυλάκισή σου, και πώς είδες τη «μεταπολίτευση»;

Όταν αποφυλακίστηκα, ύστερα από αυτά τα τρία χρόνια εγκλεισμού, πίστευα ακράδαντα ότι ο αγώνας έπρεπε να συνεχίσει με κάθε τρόπο, και σκεφτόμουν πάνω σε αυτόν το σκοπό μιας και ποτέ μου δεν έχαψα τη «συμφωνία της μεταπολίτευσης», η οποία ήταν βολική για πολλούς που πράγματι πίστεψαν σε αυτήν και πήγανε σπίτια τους πεπεισμένοι ότι όλα είχαν αλλάξει, όταν η αλήθεια ήταν άλλη. Αρκούσε κανείς να δει την επίδειξη δύναμης που έκανε ο Πινοτσέτ για να καταλάβει ότι όλα παρέμεναν ίδια, τάλε κουάλε όπως και σήμερα, που ακόμα διοικούμαστε απ’ το «Σύνταγμα» του 1980 και όλο του το πλέγμα παρωδίας και κοπριάς.

Πώς σου φαίνονταν οι δράσεις επίθεσης και αντίστασης τόσο την περίοδο της δικτατορίας όσο και τον καιρό της δημοκρατίας;

Σε κάθε περίοδο γιόρταζα δεόντως κάθε ενέργεια ενάντια στην εξουσία και στη μπουρζουαζία, μιας και πιστεύω ακλόνητα ότι για να είμαστε στ’ αλήθεια λεύτεροι πρέπει να αγωνιστούμε με τα πάντα, χωρίς να αποκλείουμε καμία μέθοδο δράσης, αφού η κυρίαρχη τάξη είναι διατεθειμένη να υπερασπιστεί με νύχια και δόντια το βυζί που για αιώνες τη θηλάζει με μισθωτούς σκλάβους και παθητικούς εκμεταλλευόμενους.

Πότε σε συνέλαβαν ξανά, και γιατί;

Φυλακίστηκα ξανά τον ίδιο χρόνο, το 1991, έχοντας περάσει στο δρόμο μονάχα ένα μήνα (ήμουν ο πρώτος «πολιτικός κρατούμενος» που αφέθηκε απ’ την ψευτοδημοκρατία, και φυλακίστηκα εκ νέου τον ίδιο χρόνο). Με συνέλαβαν ενόσω μετέφερα αμπαλαρισμένα δυο τουφέκια τύπου «μάουζερ», και μου φόρτωσαν δυο ληστείες (με στημένο κατηγορητήριο, όπως καταδείχτηκε επίσης στην πάροδο της δίκης στην οποία υποβλήθηκα, τόσο στη δεύτερη στρατιωτική εισαγγελία όσο και στα κακουργιοδικεία του Σαν Μιγκέλ). Αυτή η σύλληψη οφείλεται σε δικό μου σφάλμα, αφού όταν αποφυλακίστηκα με παρακολουθούσανε χωρίς να το ’χω πάρει πρέφα και περίμεναν την κατάλληλη στιγμή για να με στριμώξουν, όταν κουβαλούσα τα δυο τουφέκια. Ήταν λάθος μου να υποτιμήσω τον αντίπαλο.

Τι ποινή σού επέβαλαν;

Καταδικάστηκα σε 20 χρόνια (για κατοχή πολεμικών όπλων και σύσταση ομάδας μάχης), ώσπου το 2007 βγαίνοντας απ’ τη φυλακή με το «προνόμιο» της κυριακάτικης άδειας πέρασα στην παρανομία ξανά μέχρι και το 2010, όταν με ξαναπιάσανε έπειτα από ένα τροχαίο ατύχημα που είχα, τη στιγμή που μου λείπανε 14 μήνες για την έκτιση της ποινής.

ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.

Όταν φυλακίστηκες, ποια στήριξη είχες από συντρόφους σου και κύκλους αγωνιστών;

Η στήριξη των συντρόφων μου ήταν αμέριστη, με την εξαίρεση όσων είχαν πάει σπίτια τους, αφού γι’ αυτούς εξυπακούονταν ότι εγώ θα κρέμαγα τα γάντια, πράμα που ούτε μου πέρασε από το νου, ενώ όσον αφορά τον περίγυρο των αγωνιστών τουλάχιστον δεν εισέπραξα ούτε καλές ούτε κακές κριτικές. Εννοείται ότι ο Τύπος με σταύρωσε! Φιγουράριζα σε όλα τα καθεστωτικά μέσα για δυο βδομάδες.

Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων, από πόσες φυλακές έχεις περάσει;

Ως ανατρεπτικός κρατούμενος πέρασα από τις εξής φυλακές: Σαν Μιγκέλ, Σάντα Κρους, Πενιτενσιάρια, Δημόσια Φυλακή, Κολίνα 1 και 2, Ρανκάγουα, Σαν Φερνάντο, Κουρικό, Τάλκα, Τεμούκο, Βαλδίβια, Πουέρτο Μοντ, Βαλπαραΐζο, και τη Φυλακή Υψηλής Ασφαλείας (CAS) του Σαντιάγο.

Γνωρίζουμε ότι ως επαναστάτης συμμετείχες σε κινητοποιήσεις εντός των φυλακών, απεργίες, στάσεις, ταραχές κ.τ.λ., μαζί με τους υπόλοιπους κρατουμένους. Μπορείς να μας διηγηθείς κάποια πράγματα σχετικά μ’ αυτές τις κινητοποιήσεις;

Ναι, έδωσα το παρών σε όλες αυτές τις κινητοποιήσεις, αυτό είναι αλήθεια, κι έχω πληρώσει τη λυπητερή για δαύτο, αλλά ό,τι έκανα το έκανα διεκδικώντας τα βασικά, όπως το να ζει κανείς με αξιοπρέπεια, να μην υπόκεινται σε εξευτελιστικούς ελέγχους όσοι μας επισκέπτονται, για να καταγγελθούν οι κακοποιήσεις και τα βασανιστήρια των κρατουμένων απ’ τους ανθρωποφύλακες, για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, για συσσίτιο της προκοπής, για να γίνουν σεβαστές οι παροχές προς φυλακισμένους και για μειώσεις των ποινών, ενάντια στον απάνθρωπο υπερπληθυσμό των φυλακών. Ήμουν η φωνή σχεδόν όλων αυτών των δράσεων, και στην απεργία πείνας που ξεκίνησε σε όλη τη χιλιανή επικράτεια το 2001 μιλούσα εκ μέρους των απεργών πείνας από τη Ρανκάγουα μέχρι το Πουέρτο Μοντ, όντας πάντοτε αξιοπρεπής και χωρίς ποτέ να προδώσω τον αγώνα (μέχρι σήμερα αυτό αποτελεί λόγο για τις βίαιες μεταγωγές στις οποίες υπόκειμαι). Οι δεσμοφυλάκοι μού στέλνουν κάθε τόσο το μπουγιουρντί, αλλά συνεχίζω όρθιος και αποφασισμένος.

Πώς βλέπεις τις δυναμικές αγώνα και συμβίωσης με τους υπόλοιπους κρατουμένους;

Εδώ πρέπει να κάνουμε μια διαφοροποίηση ανάμεσα στους ενσυνείδητους και στους υποτακτικούς κρατουμένους, μιας και για τους συντρόφους που συμμετέχουμε σε κάθε κινητοποίηση δε χωράνε αγαπούλες με τις «Αρχές», ωστόσο οι πειθήνιοι κρατούμενοι ξεπουλιούνται με το παραμικρό κόκαλο που τους προσφέρεται. Όσον αφορά τη συνύπαρξη με λοιπούς κρατουμένους, εμάς μας σέβονται γιατί έχουμε «αντιμπατσική στάση» και δίνουμε πάντα τη μάχη ενάντια στις «Αρχές», αν και δεν μας εκτιμούν όλοι. Η ωμή αλήθεια είναι ότι για να κινητοποιηθεί ο μέσος κρατούμενος χρειάζεται έναν κάποιον μπούσουλα, αλλιώς στέκει απλός θεατής των διεκδικήσεών μας, που περιλαμβάνουν αιτήματα για το κοινό καλό όλου του πληθυσμού των φυλακών και των οικογενειών τους.

Μετά από τόσα χρόνια εγκλεισμού, αποφάσισες να παραβιάσεις την άδεια που είχες αποκτήσει. Πες μας γι’ αυτό και πώς τελείωσε αυτή η εμπειρία ρήξης με το εν λόγω «προνόμιο»;

Το σπάσιμο αυτού του «προνομίου» το ανέλαβα ως έναν τρόπο εξέγερσης ενάντια στο κατεστημένο του σωφρονιστικού συστήματος· δεν ήθελα να επιστρέψω στον εγκλεισμό και δεν μετανιώνω γι’ αυτό, μιας και τα 16 χρόνια που ήμουν μέσα ήταν ήδη υπεραρκετά. Μέχρι σήμερα πιστεύω ότι αυτή ήταν μια σωστή απόφαση, και παρ’ ότι ήξερα ότι η καταστολή θα εξαπέλυε ένα κυνήγι μαγισσών εναντίον μου, η επιλογή μου ήταν να μην καταντήσω ένας ακόμη αριθμός στις στατιστικές του συστήματος των φυλακών. Από εκείνη τη στιγμή ζούσα ολότελα μεταμφιεσμένος. Τίποτα βέβαια δεν διαρκεί για πάντα, κι έτσι μια μέρα που πήγαινα σπίτι με το ποδήλατο με παρέσυρε ένα αυτοκίνητο, και οι μπάτσοι με μετέφεραν στο νοσοκομείο Μπάρρος Λούκο. Εκεί έδωσα ένα ψεύτικο όνομα, αλλά μου πήρανε δακτυλικά αποτυπώματα, και μέσα σε λίγα λεπτά μού πέρασαν χειροπέδες και μου ανακοίνωσαν ότι θα περνούσα από την εισαγγελία για αποφυγή έκτισης του υπόλοιπου της ποινής. Για να θολώσω τα νερά, είπα στους μπάτσους ότι μου λείπανε μονάχα 17 μέρες για την έκτιση του συνόλου της ποινής, και σε μια στιγμή απροσεξίας των τριών μπάτσων κατάφερα να δραπετεύσω όντας τραυματίας. Μετά από 16 μέρες με αιχμαλώτισαν ξανά (με γυρεύανε με φωτογραφίες), κι έτσι τελείωσε η οδύσσειά μου.

ΣΤΟ ΤΩΡΑ.

Πώς και πότε έφτασες στη Φυλακή Υψηλής Ασφαλείας του Σαντιάγο;

Όταν με ξαναδέσανε, με πήγανε στη φυλακή του Βαλπαραΐζο, όπου βρισκόμουν προτού παραβιάσω την άδεια, και μιας και δεν τους βόλευε το γεγονός πως ήμουν ο μόνος ανατρεπτικός κρατούμενος εκεί πέρα, με μετήγαγαν στη Φυλακή Υψηλής Ασφαλείας τον Αύγουστο του 2010, και στις 3 Γενάρη 2013 μεταφέρθηκα στην 4η πτέρυγα της φυλακής Κολίνα 2, όπου βρίσκομαι και τώρα.

Πώς βλέπεις τις αλλαγές στην παραβατικότητα και στον πληθυσμό των φυλακών όλα αυτά τα χρόνια;

Πιστεύω ότι ο χαρακτήρας της παραβατικότητας έχει αλλάξει πολύ κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών. Πλέον αποτελούν μια μειοψηφία όσοι κλέψανε γειτόνους τους χωρίς καμιά ταξική συνείδηση· τώρα η πλειονότητα καταλήγει στη στενή για ληστείες μεγάλων εταιρειών και μπουρζουάδων (χρηματαποστολών, τραπεζών κ.τ.λ.). Αυτό είναι κάτι το αξιοσημείωτο! Τώρα, όσον αφορά την κατάσταση ανάμεσα στους φυλακισμένους, βλέπω με λύπη πώς χάνουνε τελείως την μπάλα και πώς αλληλοσκοτώνονται με διαρκείς επιθέσεις. Έχουν τ’ άντερα να βγάλουν τα μαχαίρια αναμεταξύ τους, αλλά σαν δουν τους δεσμοφυλάκους να καταφτάνουν φοράνε το λουρί από μόνοι τους για να τους τις βρέξουν. Κάνουν λάθος όταν λογαριάζουν για εχθρό τον κρατούμενο αυτόν καθαυτόν, τη στιγμή που ο πραγματικός εχθρός είναι οι ανθρωποφύλακες, οι οποίοι ξυλοφορτώνουν, κάνουν εξευτελιστικούς ελέγχους σε όσους μας επισκέπτονται και τσαλαπατάνε τα δίκια μας.

Φανταζόμαστε ότι κατά τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων έχεις συναντήσει ποινικούς που συμπεριφέρονται με αξιοπρέπεια, ήθος και αξίες, όπως και πολιτικούς κρατουμένους που επέδειξαν κατάπτυστες συμπεριφορές. Πώς αντιμετωπίζεις αυτή την πραγματικότητα, τι αισθάνεσαι και τι σκέφτεσαι γύρω από τις έννοιες του «πολιτικού κρατουμένου» και του «ποινικού»;

Με τον καιρό έμαθα ότι η κάθε συμπεριφορά είναι ατομική υπόθεση· υπάρχουν κρατούμενοι εμπιστοσύνης και άλλοι που πουλάνε και τη μάνα τους, τούτοι είναι ξεφτίλες, σαύρες γλοιώδεις, ρουφιάνοι που στήνουν τσαμπουκάδες, όλη αυτή η σκαρτούρα είναι εμετική, αλλά επίσης υπάρχουν κρατούμενοι αξιοπρεπείς, που μάχονται καθημερινά για να είναι σένιοι, να δείχνουν αλληλοσεβασμό και να μη λυγίζουν· αυτούς τους δίνω το χέρι, το σεβασμό μου και τη στήριξή μου. Τώρα, σε ό,τι αφορά τις έννοιες των κοινών ή κοινωνικών και των πολιτικών κρατουμένων, πιστεύω ότι είναι λάθος να επιχειρούμε να κατηγοριοποιήσουμε τους έγκλειστους. Για μένα, είμαστε όλοι πολιτικοί κρατούμενοι εφόσον σπάμε όλοι μας τις κατεστημένες νόρμες και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είμαστε αντισυστημικοί, γιατί είμαι πεπεισμένος –όπως και ο Ρονάλντ Ριβέρα, μέλος της VOP (Οργανωμένης Πρωτοπορίας του Λαού)– ότι η μήτρα της επανάστασης βρίσκεται στο πεδίο του αντικοινωνικού, και πως η ανατροπή μέλλει να γίνει απ’ αυτούς που δεν συμμορφώνονται με το σύστημα.

Με όλη την ιστορία ροδριγκίστικου αγώνα που έχεις, πώς βλέπεις από τη σημερινή οπτική σου γωνία τον αγώνα και την παρουσία αναρχικών, ελευθεριακών ή αντεξουσιαστών στους δρόμους, καθώς και τα πρόσφατα κατασταλτικά χτυπήματα που έχουνε υποστεί;

Η αλήθεια είναι πως ήθελα να αναφέρω ότι ο αγώνας συνειδητοποιημένων κομματιών φουντώνει, αν και μπορεί να κάνω λάθος, μιας και η εικόνα που έχω πίσω από τα τείχη είναι περιορισμένη. Απ’ όσα γνωρίζω κι εκτιμώ, πάντως, πιστεύω στις ατομικές ικανότητες όσων δίνουν τη μάχη, πιστεύω στα υπέροχα αυτά άτομα, και θεωρώ πως μονάχα με την άμεση δράση θα πάμε μπροστά. Νιώθω όμως πως ό,τι κάνουμε είναι πάντα λίγο, ότι υπάρχουν τόσα να πράξουμε και να κατορθώσουμε. Το «Δεν ξεχνάμε – Δεν συγχωρούμε» δεν πρέπει να μένει μονάχα στα λόγια, αλλά οφείλουμε να είμαστε ακόμα πιο συγκρουσιακοί και να προχωράμε στην άμεση δράση με τα μπούνια. Όσον αφορά τα κατασταλτικά χτυπήματα, διαβλέπω μια ευκαιρία να μάθουμε απ’ αυτά και να είμαστε πιο προσεκτικοί, να μην υποτιμάμε τον αντίπαλο, ο οποίος είναι πανίσχυρος, να ακονίζουμε κάθε φορά όλο και πιο πολύ τη δράση μας και να τους ανταποδίδουμε τα χτυπήματα με κάθε μέσο.

Τι σκέφτεσαι για τη σφαγή της 8ης Δεκέμβρη 2010 στη φυλακή του Σαν Μιγκέλ; Πού βρισκόσουν όταν πληροφορήθηκες τα καθέκαστα;

Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα μαζικό έγκλημα του κράτους, για το οποίο θα πρέπει να λογοδοτήσουν (αν και πολύ αμφιβάλλω ότι κάτι τέτοιο θα γίνει), χωρίς βέβαια να ξεχνάμε ότι αντίστοιχα συμβάντα με πολλούς απανθρακωμένους κρατουμένους έχουνε προκύψει σε διάφορες φυλακές: Ικίκε, Κολίνα 2, Πουέρτο Μοντ, και πάει λέγοντας. Δεν πρόκειται για κάτι τυχαίο, διότι ο παρών υπερπληθυσμός των φυλακών ανά πάσα στιγμή θα κοστίσει πολλές ζωές, αυτό σας το βεβαιώνω. Όταν έμαθα για τη σφαγή του Σαν Μιγκέλ ήμουνα παρέα με τον συγκελίτη μου στη Φυλακή Υψηλής Ασφαλείας του Σαντιάγο, κι έμεινα κάγκελο.

Πες μας πού βρίσκεσαι αυτήν τη στιγμή και ποιες είναι οι καθοριστικές ημερομηνίες για την υπόθεσή σου;

Όπως ανέφερα προηγουμένως, βρίσκομαι στην 4η πτέρυγα της φυλακής Κολίνα 2. Ως προς την υπόθεσή μου σας ενημερώνω ότι υπολείπονται μονάχα 14 μήνες φυλακής για να συμπληρώσω την 20ετή ποινή. Γνωρίζω ότι δεν πρόκειται να μου δώσουν κανένα προνόμιο, αλλά αν τυχόν σταθώ «γουρλής» μπορεί το εφετείο να αποφασίσει την υφ’ όρων αποφυλάκισή μου τον Μάη ή τον Νοέμβρη του 2013, αλλιώς αναμένεται να βγω τον Μάρτη του 2014.

Σύντροφε, έχεις κάποιες καταληκτικές λέξεις, κάτι που πιθανώς δεν ειπώθηκε, ή κάποιους χαιρετισμούς;

Μονάχα τους χαιρετισμούς, το σεβασμό και τη δύναμή μου σε όσους αγωνίζονται ενάντια στην εξουσία, στην μπουρζουαζία και στο κατεστημένο, ελπίζοντας στ’ αλήθεια τούτη η συνέντευξη να χρησιμεύσει για να μην ξαναγίνουν λάθη και να τελειοποιήσουμε κάθε δράση μας, χωρίς να προκύπτουν σφάλματα για τα οποία μετανιώνουμε.

Εμπρός, μαχητές! Να καταστρέψουμε τις φυλακές!
Όσο υπάρχει μιζέρια, θα υπάρχει εξέγερση!
Λευτεριά στους αιχμαλώτους του αγώνα!
Εξέγερση, τώρα! Ούτε βήμα πίσω!

Μαχητικούς χαιρετισμούς σ’ εσάς,
Χοσέ Μιγκέλ Σάντσες Χιμένες
Φυλακή Κολίνα 2, 4η πτέρυγα