(Συνέντευξη του μεταφραστικού δικτύου αντιπληροφόρησης Contra Info με τον αναρχικό Κλάουντιο Λαβάτσα, ο οποίος από το 1996 μέχρι σήμερα παραμένει αιχμάλωτος στα κελιά της ισπανικής δημοκρατίας. Η συνέντευξη παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της εκδήλωσης αλληλεγγύης σε συντρόφια καταδικασμένα σε πολυετείς ποινές φυλάκισης ανά τον κόσμο, που έλαβε χώρα στο κατειλημμένο κοινωνικό κέντρο La Gatonera, στη Μαδρίτη, στις 11 Γενάρη 2014.)
Στο κυνήγι της πλήρους ελευθερίας, επέλεξες να επιτεθείς ενάντια στον κόσμο της εξουσίας με όλα τα πιθανά μέσα. Ποια ήταν τα πρωταρχικά κίνητρα που σε ώθησαν να επιλέξεις αυτό το μονοπάτι ένοπλης ανταρσίας;
Οι λόγοι για τους οποίους πήρα τον αντάρτικο δρόμο συνδέονται μ’ ένα σύνολο συνθηκών, αρχής γενομένης από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Ιταλία, μέσω της στρατηγικής της έντασης (τρομοκρατικές βομβιστικές απόπειρες σε δημόσιους χώρους) που εφάρμοζε η άκρα δεξιά συνεπικουρούμενη από τις μυστικές υπηρεσίες, έως τις επιθέσεις που εξαπέλυαν τα πολιτικά κόμματα του συνταγματικού τόξου, με προεξάρχουσα τη Χριστιανική Δημοκρατία, υποδεικνύοντας ως υπευθύνους των σοβαρών αυτών χτυπημάτων την επαναστατική αριστερά και τους αναρχικούς. Ωθήθηκα επίσης λόγω και της αδικίας και κακοποίησης της εργατικής τάξης από τις Αρχές – τις ίδιες Αρχές που επικροτούσαν τη φασιστική κυβέρνηση του Μπενίτο Μουσσολίνι και τη συμμετοχή της Ιταλίας στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό των γερμανών ναζί.
Στο βιβλίο σου «Αυτοβιογραφία ενός αμετανόητου» διηγείσαι πώς το 1981 συμμετείχες στην επίθεση στη φυλακή του Φροζινόνε (στην περιοχή του Λάτσιο, στην Ιταλία) με στόχο την απελευθέρωση ενός συντρόφου που ήταν έγκλειστος στο συγκεκριμένο κάτεργο. Σήμερα, ύστερα από περισσότερα από 30 χρόνια, σπάνιες είναι οι περιπτώσεις όπου η έμπρακτη αλληλεγγύη στους αιχμαλώτους του κοινωνικού πολέμου φτάνει σ’ αυτό το σημείο. Πώς μπορούμε να βάλουμε και πάλι επί τάπητος την προοπτική της άμεσης απελευθέρωσης των αδερφών μας;
Το να πέσει στο τραπέζι το ζήτημα της άμεσης απελευθέρωσης των έγκλειστων αδερφών μας σήμερα, όπως ακριβώς και χτες, είναι μία από τις θεμελιώδεις στοχεύσεις σ’ αυτόν τον κοινωνικό πόλεμο… αλλά εδώ, ενώ το σύστημα έχει εξελιχθεί σε υποδομές και μέσα καταστολής, εμείς έχουμε μείνει στην προϊστορία, δίχως να προχωρήσουμε στη στρατιωτική και τεχνολογική προετοιμασία, ώστε να ορθώσουμε ανάστημα απέναντι στις επιβλητικές μακροφυλακές. Είναι σχεδόν αδύνατο να επιτεθούμε σ’ αυτά τα οικοδομήματα, τ’ αποκομμένα από χωριά και πόλεις, όπως το κάναμε στην Ιταλία το 1981, απελευθερώνοντας τελικά δύο κρατουμένους. Είναι αλήθεια ότι οι καιροί αλλάξανε. Εφόσον γίνεται λόγος για επιθέσεις στο σύστημα, ακόμα κι αν δε μας αρέσει να χρησιμοποιούμε όρους όπως στρατιωτική και τεχνολογική προετοιμασία, είναι προφανές ότι για πόλεμο και σύγκρουση μιλάμε, και για να ’χουμε επιτυχίες είναι αναγκαίο να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων που επιβάλλει η τεχνολογική πρόοδος του κατασταλτικού συστήματος. Δε λέω πως είναι ανέφικτο να επιτεθεί κανείς σε δομές όπως οι μακροφυλακές, αλλά έτσι όπως είμαστε, το να λευτερώσει κανείς φυλακισμένους και φυλακισμένες από ’κεί μέσα, φαντάζει σαν άπιαστο όνειρο.
Κατά τη διάρκεια της μακράς πορείας σου στον πολύμορφο αγώνα, υποθέτουμε πως συσχετίστηκες με διάφορους τύπους οργάνωσης της αντεπίθεσης κόντρα στο κατεστημένο. Ποιες είναι οι εμπειρίες που αποκόμισες σχετικά με την πραγματική αυτοοργάνωση της μάχης, δίχως διευθύνοντες και διευθυνόμενους;
Τα βιώματά μου στην αυτοοργάνωση της μάχης, χωρίς διευθύνοντες και διευθυνόμενους, ωρίμασαν σιγά σιγά στα 16 χρόνια παρανομίας. Κανείς δε γεννιέται μάστορας, κι όλοι μας πρέπει να μαθαίνουμε από τους υπόλοιπους, απ’ αυτούς που είναι καλύτερα προετοιμασμένοι κι έχουν μεγαλύτερη εμπειρία. Οι αναρχικοί έχουμε αναμεταξύ μας μερικές βασικές αρχές που μας επιτρέπουν να προχωράμε σβέλτα στην αυτοοργάνωση της μάχης: Άπαξ και σχηματιστεί η ομάδα, υπάρχουν κουμάντα που πρέπει να σεβαστεί ο καθένας… για παράδειγμα, αν εγώ είμαι τσακάλι σε τακτικές επίθεσης, οι υπόλοιποι θα πρέπει να με ακούσουν, χωρίς να με βλέπουν σαν διευθυντή και χωρίς να νιώθουνε διευθυνόμενοι. Είναι προφανές ότι όλοι κι όλες έχουν λόγο πάνω στο θέμα, αλλά αν τα λόγια είναι απότοκο έλλειψης ικανότητας ή εμπειρίας, τότε θα πρέπει να μ’ ακούσουν για την αίσια έκβαση της επιχείρησης. Παρομοίως, θα πρέπει κι εγώ ν’ ακούσω όποιον είναι μανούλα σε οποιοδήποτε άλλο θέμα, εφόσον αποδεικνύεται πιο ικανός από μένα. Μ’ άλλα λόγια, είμαι μάστορας ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες, κι είμαι κάλφας όταν κάποιος καλύτερα προετοιμασμένος από μένα αναλαμβάνει την ευθύνη της ομάδας. Είναι με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τις εμπειρίες μου, που δημιουργείται η αυτοοργάνωση.
Είναι η αναρχία ένας δρόμος παράνομος εξ ορισμού, κι αν είναι έτσι, πώς μπορούν να σμίξουν οι εξεγερμένες ατομικότητες σε ποταμούς που πνίγουνε τους νόμους και κανόνες οι οποίοι μας κρατάνε δεμένους στη μιζέρια;
Η αναρχία είναι από τη φύση της ιλεγκαλιστική, γιατί επιδιώκει να υπάρξει στο περιθώριο της νομιμότητας που επιβάλλει το σύστημα. Εμείς οι αναρχικοί έχουμε τους δικούς μας νόμους και μορφές ύπαρξης, που είναι πάντοτε καταδικαστέοι από τους νόμους και τις μορφές ύπαρξης των κρατών. Το απλό γεγονός της μη αποδοχής των κανόνων που επιβάλλει η μισθωτή εργασία, και της επιδίωξης να ζήσουμε κλέβοντας τα φράγκα των πλουσίων, θεωρείται παράνομο από το σύστημα, αλλά για μας είναι δίκαιο και υποχρεωτικό, κι ως εκ τούτου νόμιμο από τη δική μας οπτική. Παρομοίως, οποιαδήποτε συμπεριφορά που δε μετέχει στη συντήρηση της καπιταλιστικής εξουσίας μπορεί να θεωρηθεί ως αυτός ο ποταμός που αναφέρετε, ο οποίος παρασέρνει νόμους και νόρμες που μας κρατάνε δέσμιους της εξαθλίωσης.
Αν το ραντεβού με την επανάσταση είναι καθημερινό, προκύπτει η αναγκαιότητα της άμεσης δράσης τόσο για την καταστροφή όλων όσων μας καταπιέζουν όσο και για τη δημιουργία ενός κόσμου νέου. Πώς παντρεύονται αυτά τα δυο ανατρεπτικά ζητήματα δίχως να πέσουμε ούτε στη στεγνή κι αποξενωτική στράτευση, αλλά ούτε και στον ηττοπαθή ρεφορμισμό;
Η δημιουργία ενός κόσμου νέου, και η αναγκαιότητα επαναστατικής δουλειάς σε καθημερινή βάση για την περαίωση ανατρεπτικών εκκρεμοτήτων, δεν μπορεί να πέσει ούτε στη στεγνή κι αποξενωτική στρατιωτικοποίηση μήτε στη ρεφορμιστική ηττοπάθεια. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί μ’ αυτό το ζήτημα γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος της κόπωσης, που συνεπάγεται την εγκατάλειψη συντρόφων. Σ’ αυτό το σημείο είναι όπου η δημιουργικότητά μας εκδηλώνεται μέσω συνεισφοράς νέων διεγέρσεων και ιδεών, αφού η επανάσταση και το μονοπάτι προς αυτή δεν μπορούν να εκπέσουν στην αποξένωση… Κάθε τόσο πρέπει να στεκόμαστε και ν’ ανασαίνουμε, αλλιώς την πατάμε με τη ρουτίνα. Οι χρόνοι και οι παύσεις στις δράσεις μας μας ανήκουν, κι ούτε η εξουσία ούτε η κοινωνική θλίψη είναι παραπάνω από τις ανάγκες μας ως ελεύθερων ατόμων.
Το 1996 αιχμαλωτίστηκες στο Σιέτε Πουέρτας, έπειτα από αποτυχημένη διαφυγή κατόπιν απαλλοτρίωσης του κεντρικού υποκαταστήματος της τράπεζας Santander στην Κόρδοβα της Ισπανίας. Ποιες ήταν τότε οι αντιδράσεις των αναρχικών κύκλων (εντός κι εκτός εισαγωγικών), τόσο εντός του ισπανικού κράτους όσο και εκτός;
Το χωριό όπου αιχμαλωτίστηκα λέγεται Μπουχαλάνθε. Sietepuertas είναι τ’ όνομα της καφετέριας όπου μ’ έδεσε η εθνοφυλακή, κι αυτή η καφετέρια πλέον δεν υπάρχει, μιας και τη θέση της πήρε ένα τραπεζικό υποκατάστημα. Οι αντιδράσεις των αναρχικών κύκλων στην ισπανική επικράτεια ποίκιλλαν, με μερικούς ν’ ασκούν σκληρή κριτική κι άλλους να επικροτούν την απαλλοτρίωση της τράπεζας Santander στην Κόρδοβα (μιας από τις πλουσιότερες τράπεζες της πόλης). Όσον αφορά τις αντιδράσεις εκτός Ισπανίας, λάβαμε μια συγκινητική χειρονομία αλληλεγγύης από την Ιταλία. Θυμάμαι όταν ήμουνα στην απομόνωση στη φυλακή της Κόρδοβας, τραυματισμένος και ξυλοκοπημένος, έλαβα ένα τηλεγράφημα από τη χώρα καταγωγής μου που μ’ έκανε να κλάψω από τη θέρμη και τη συντροφικότητα που το χαρακτήριζαν. Αργότερα, με το πέρασμα του χρόνου, έφτασαν επίσης γράμματα και καρτ ποστάλ από την Ισπανία και άλλες χώρες της ευρωπαϊκής αλλά και της διεθνούς κοινότητας· πολλά μηνύματα, με την ίδια ένταση και στοργή.
Έκανες πράξη την αντεπίθεση πέρα από τα κρατικά σύνορα, ξεγελώντας για χρόνια της Αρχές διαφόρων χωρών. Πώς βλέπεις σήμερα τον αντιπατριωτικό και διεθνιστικό αγώνα των αναρχικών ανά τον κόσμο;
Τους αντιπατριωτικούς και διεθνιστικούς αγώνες των αναρχικών ανά τον κόσμο τούς βλέπω παρόντες και συνεχείς, με αποτέλεσμα τα πολύ σκληρά αντίποινα των αστυνομιών και των δικαστηρίων, που τους τρέμουν. Εσείς, που είστε έξω, θα ’χετε παραπάνω πληροφορίες για την ένταση αυτών των μαχών. Αυτό που θα μου άρεσε εμένα να δω, προτού εξαφανιστώ, είναι ένας κάποιος θρίαμβος. Αυτό θα ήταν και για μένα και για σας το πιο όμορφο δώρο που θα μπορούσαμε να ’χουμε… Μακάρι να συμβεί σύντομα.
Όντας έγκλειστος στα μπουντρούμια της ισπανικής δημοκρατίας, πραγματοποίησες σκληρούς αγώνες για να σπάσει η απομόνωση και για την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος κράτησης FIES. Πώς συνεκτιμάς αυτές τις στιγμές σήμερα;
Μέσα στα κάτεργα της ισπανικής δημοκρατίας έδωσα σκληρούς αγώνες για την κατάργηση του καθεστώτος FIES και της απομόνωσης, για να καταργηθούνε οι πολυετείς ποινές και οι καμουφλαρισμένες ισόβιες καταδίκες. Τώρα συμμετέχω στον αγώνα ενάντια στα βασανιστήρια και στις κακοποιήσεις εντός των φυλακών, ο οποίος ξεκίνησε τον Οκτώβρη 2011 με συντονισμένες δράσεις και συμβολικές απεργίες πείνας την πρώτη κάθε μήνα, καταφέρνοντας τη δημιουργία ενός δικτύου στήριξης από αλληλέγγυους δικηγόρους για την προσφορά νομικής βοήθειας σε αγωνιζόμενους συντρόφους που αντιμετωπίζουν τ’ αντίποινα του συστήματος εγκλεισμού. Αυτές τις στιγμές δεν τις βλέπω ως παρελθόν… αλλά ως κάτι που είναι συνεχώς παρόν, μπορεί με μικρότερη ένταση και συμμετοχή της κοινότητας των φυλακισμένων απ’ ό,τι παλιότερα. Το να είναι κανείς κρατούμενος για μένα ισοδυναμεί με το να είναι σε διαρκή μάχη. Να ’σαι έγκλειστος σημαίνει να είσαι σε αγώνα· η φυλακή δεν είναι ένα μέρος όπου μπορεί κανείς να χαλαρώσει και να ξεχάσει την πραγματικότητα που τον περιβάλλει.
Η περίπτωσή σου είναι ενός από τους αναρχικούς καταδικασμένους σε πολυετείς ποινές φυλάκισης ανά τον κόσμο. Μετά από τόσα χρόνια εγκλεισμού, υπήρξαν αλλαγές στο περιβάλλον της κοινωνίας της φυλακής και στον πληθυσμό της;
Οι αλλαγές που έλαβαν χώρα στο περιβάλλον της κοινωνίας της φυλακής και στον πληθυσμό της είναι πολλές από τότε που μπήκα μέσα για πρώτη φορά, το 1980. Ο πληθυσμός έχει αλλάξει με την εισαγωγή των νόμιμων ναρκωτικών που παρέχει καθημερινά η υπηρεσία, όπως είναι η μεθαδόνη και τα ψυχοφάρμακα. Κατάφεραν να απομονώσουν ένα μεγάλο μέρος του έγκλειστου πληθυσμού, οδηγώντας τον στην εξατομίκευση. Πλέον δεν υπάρχει αυτή η μαχητική αλληλεγγύη που έπαιζε πριν, όταν άγγιζαν έναν από μας και ξεσηκώνονταν όλοι· υπάρχει ένας έλεγχος επί των κρατουμένων, όχι μονάχα με φυσικούς αλλά και με πνευματικούς όρους, που τους εμποδίζει να βρουν ένα μονοπάτι σύμφωνο με την προσωπικότητά τους. Οι ντρόγκες κάθε μέρα αποστερούν από κάποιον τον καλύτερο εαυτό του, κι αυτός απομένει μονάχα με το να ψάχνεται πώς θα συνεχίσει να τις παίρνει, τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα και λίγη σημασία έχουν… αυτός είναι ο θλιβερός αγώνας τους, και το να επιχειρήσει κανείς να τους πείσει για το αντίθετο, στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι χάσιμο χρόνου και ενέργειας. Όποιος ναρκώνεται είναι διπλά σκλάβος του συστήματος, απ’ τη μια γιατί είναι αιχμάλωτος, κι απ’ την άλλη γιατί είναι εθισμένος. Ευτυχώς στις φυλακές υπάρχει επίσης μια μερίδα του έγκλειστου πληθυσμού… μικρή μερίδα… που δεν μπαίνει σε αυτό το παιχνίδι, με την οποία μπορεί κανείς ν’ αγωνιστεί από κοινού για να πετύχει αλλαγές εδώ μέσα.
Πάνω στο ίδιο θέμα, της πολύχρονης καταδίκης: πώς επηρέασε η μακρά αιχμαλωσία σου την αλληλεγγύη απέναντι στο πρόσωπό σου, αλλά και τις φιλικές και διαπροσωπικές σου σχέσεις;
Η αλληλεγγύη απ’ έξω ήταν και συνεχίζει να ’ναι πάντα κάτι για το οποίο νιώθω περήφανος, ιδίως τώρα που έχει εκδοθεί η αυτοβιογραφία μου.
Ποια είναι η παρούσα κατάσταση των δικονομικών διαδικασιών εναντίον σου και ποιες οι προοπτικές για το άμεσο και απώτερο μέλλον;
Αυτήν τη στιγμή η δικαστική μου υπόθεση συνεχίζει να είναι πολύπλοκη, βρίσκομαι 17 χρόνια κλειδαμπαρωμένος και η καταδίκη που μου έχει επιβληθεί στην Ισπανία είναι 25 χρόνια. Άπαξ και συμπληρωθεί, με περιμένει άλλη καταδίκη 27 χρόνων και 6 μηνών στην Ιταλία, και άλλη μία 30 χρόνων στη Γαλλία (συν μία ακόμη δίκη που εκκρεμεί και που με λίγη τύχη μπορεί να καταλήξει σε μια 15ετία ακόμα). Στόχος μου είναι να πετύχω το συμψηφισμό των ποινών που εκκρεμούν στα 30 χρόνια, αλλά θα είναι πολύ δύσκολο να μου αναγνωριστεί κάτι τέτοιο από κάποιο δικαστήριο. Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει κανένα άρθρο της σωφρονιστικής νομοθεσίας που να λέει ότι με 30 συνεχή χρόνια στη φυλακή θα πρέπει να μ’ αφήσουν ελεύθερο. Για όλα θα πρέπει να παίξει αγώνας μέχρι να φτάσω στο δικαστήριο ανθρώπινων δικαιωμάτων και να μου αναγνωρίσουν ένα όριο, αλλιώς η δικιά μου περίπτωση θα ’ναι ισόβια καταδίκη.
Τι μήνυμα θα ήθελες να μεταδώσεις σε όσους κι όσες αγωνίζονται νύχτα μέρα, εντός κι εκτός των τειχών;
Σε αυτούς που αγωνίζονται νυχθημερόν, μέσα κι έξω από τα τείχη, θα έστελνα αυτό το μήνυμα… κρατηθείτε δυνατοί κι ελεύθεροι, γιατί ο καλύτερος τρόπος να αγωνιστεί κανείς ενάντια στο σύστημα και στις φυλακές είναι να μην μπει ποτέ του μέσα.
Μια δυνατή αγκαλιά σε όλους σας.
Κλάουντιο
Για να γράψετε στο σύντροφο:
Claudio Lavazza
C.P. Teixeiro (módulo 11)
Carretera Paradela s/n
15310 Teixeiro-Curtis (A Coruña)
España/Ισπανία